Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2022

«ΤΑ ΤΡΕΛΑ ΒΑΤΡΑΧΙΑ», μια απίστευτη κωμικοτραγική φάρσα.

 

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου



«Τρελά βατράχια»! Ένα έργο με ευφάνταστη υπόθεση, που όσο κι αν μοιάζει προϊόν μιας πλούσιας φαντασίας η βάση του είναι στ’ αλήθεια πέρα για πέρα αληθινή.

Όταν αναφερόμαστε στα τρελά βατράχια εννοούμε μια περιορισμένη ομάδα  βατραχιών, που όταν χαλάει ο καιρός, ενώ η πλειοψηφία τραβά για το νότο αυτά κατά έναν περίεργο τρόπο απομονώνονται και πάνε αντίθετα στο ρεύμα. Κανείς δε γνωρίζει το γιατί. Κι όμως! Σ’ αυτά τα τρελά βατράχια οφείλεται η διάσωση του είδους όταν τύχει η βασική ομάδα τους να πληγεί από φυσικές καταστροφές. Τα τρελά βατράχια τώρα στην υπόθεσή του έργου είναι οι ελάχιστοι άνθρωποι που όταν οι πολλοί, η μάζα πάνε όλοι μαζί ακολουθώντας τις επιταγές μιας εξουσίας ακόμη κι αν αυτές είναι απόλυτα παράλογες, αυτοί παραμένουν ανυπότακτοι, βρίσκουν το σθένος και εναντιώνονται υπερασπιζόμενοι το σωστό, τολμούν  να αντιδράσουν και να ξεσηκωθούν και έτσι μοναχικά δίνουν τη μάχη τους για το δίκαιο.

Το έργο εμπνεύστηκε μια νεαρή γαλλίδα , η Melody Mourey μελετώντας ιστορία, όταν έτυχε να διαβάσει  για μια ιδιαίτερη περίπτωση αντίστασης κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Στην Πολωνία λοιπόν, όπου και ανακαλύφθηκε το εμβόλιο του τύφου, την εποχή αυτή δυο γιατροί χάρη στις παρατηρήσεις τους εμπνέονται ένα κόλπο για να σώσουν τους Εβραίους που κινδυνεύουν με απέλαση. Σύντομα γίνονται συνένοχοι τους και μια ομάδα συγχωριανών τους, οι οποίοι παριστάνουν τους αρρώστους. Η περιοχή μπαίνει σε καραντίνα μαζί με άλλες γειτονικές περιοχές. Μ’ αυτά και μ’ αυτά κάποια τρελά βατράχια καταφέρνουν να σώσουν τη ζωή περίπου οκτώ χιλιάδων Εβραίων. Κι εδώ εφαρμόζεται σίγουρα η ρήση του έργου: «Ορισμένα ψέματα είναι για καλό».

Η παράσταση «Τα τρελά βατράχια» είναι πολλαπλά επίκαιρη. Πρώτον γιατί συμπίπτει με την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και της έναρξης του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα και δίνει με την ευκαιρία αυτή ένα ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα. Δεύτερον μας απευθύνεται τώρα, που εδώ και δύο χρόνια βιώσαμε και βιώνουμε στο πετσί μας μια πραγματική πανδημία και έτσι η εμπειρία της είναι περισσότερο κοντά μας και περισσότερο έντονη. Και τέλος, μα ίσως και το σημαντικότερο, έρχεται σε μια στιγμή που κάποια τρελά βατράχια όχι μακριά από εδώ, μάχονται λυσσαλέα για ελευθερία και δημοκρατία, μάχονται μέχρι θανάτου κόντρα στο ρεύμα και παρά τις εξαιρετικά δυσάρεστες συνέπειες  και μιλώ για τις γυναίκες στο Ιράν.

Μετά τα παραπάνω θα φαντάζεστε ίσως πως το έργο είναι μια βαριά και ζοφερή ιστορία πολέμου, όπου μέσα στο άγχος και την πίεση των συνθηκών κάποιοι αγωνίζονται να σωθούν. Κι όμως δε συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το έργο δεν είναι ένα δράμα μα σχεδόν μια κωμωδία. Κι αυτό χάρη στην ταλαντούχα γαλλίδα Melody Mourey, που όχι μόνο το γράφει αλλά και το σκηνοθετεί με παιγνιώδη διάθεση, με πολύ χιούμορ, με αρκετές κωμικές σκηνές και επεισόδια. Το σωματικό θέατρο εισβάλλει στην ιστορία και χάρη στις υπέροχες και αστείες κινήσεις που επιμελήθηκε η Νίνα Δίπλα τη βοηθά να αποβάλλει  το μεγάλο βάρος και της δίνει μιαν αναπάντεχη ελαφρότητα. Μαζί και οι ανάλογες ερμηνείες των ηθοποιών που συχνά γίνονται από αστείες ως ξεκαρδιστικές. Είναι αλήθεια πως η σκηνοθέτρια φτάνει στιγμές ίσως στην υπερβολή. Ακόμη και χαμηλότερες δόσεις χιούμορ θα ήταν επαρκείς μιας και η υπόθεση είναι στην πραγματικότητα πολύ σοβαρή, αναμφίβολα όμως στόχος της δεν είναι να γελοιοποιήσει το θέμα αλλά να ξορκίσει το κακό.  Το έργο εξελίσσεται εντέλει  σε μια κωμικοτραγική φάρσα ενώ  το κείμενο που παρακολουθούμε είναι ταυτόχρονα γεμάτο σοφές κουβέντες και σκέψεις για τη ζωή, τον πόλεμο, το θάνατο. Τα «τρελά βατράχια» μεταφράζει με σαφήνεια, καθαρότητα μα και τόλμη και μπρίο ο Γιώργος Βουδικλάρης.

Το έργο παίχτηκε για περισσότερες από 500 παραστάσεις στο Παρίσι και τώρα έρχεται δυναμικά και στη Θεσσαλονίκη μεταφέροντας μιαν ανάσα πρωτοτυπίας και έμπνευσης.

«Τα τρελά βατράχια» εξελίσσονται μέσα σε ένα ευέλικτο, λιτό και ιδιαίτερα καλαίσθητο σκηνικό διπλής όψης σε δύο κομμάτια, τα οποία και μετακινούνται συνεχώς από τους ίδιους τους ηθοποιούς ώστε να καλύψουν τις σκηνικές ανάγκες. Το σκηνικό επιμελήθηκε η Helie Chomiac.

Τα κοστούμια της Δανάης Πανά είναι τα περισσότερα αντιπροσωπευτικά εποχής με χαρακτηριστικές λεπτομέρειες, ενώ αίσθηση κάνουν και τα στρατιωτικά. Το βλέμμα μαγνητίζει το κόκκινο κοστούμι της Άννας Λαζόφσκι, αλλά και κάποια κόκκινα στοιχεία στα ρούχα των σύγχρονων νεαρών που εμφανίζονται στην έναρξη. Αυτό το κόκκινο είναι σαν να μας κλείνει το μάτι, ένα κόκκινο πανί που ξεχωρίζει, ακριβώς σαν τα τρελά βατράχια.

Η μουσική του Simon Meuret, σχεδόν κινηματογραφική συμπληρώνει τη δράση και υπερτονίζει τις στιγμές έντασης και αγωνίας. Τέλος τους προσεγμένους φωτισμούς του έργου επιμελήθηκε ο Στέλιος Τζολόπουλος.

Ο Γιάννης Χαρίσης στο ρόλο του αφηγητή είναι έτσι όπως πρέπει. Πειστικός, σοβαρός κατά κανόνα μα και πιο αστείος και χαλαρός όταν χρειάζεται. Ο Στέλιος Καλαϊτζής στο ρόλο του γιατρού Ευγένιου Λαζόφσκυ ερμηνεύει με πάθος, ενθουσιασμό και έμπνευση που ταιριάζουν γάντι στον ιδεολόγο, παρορμητικό και ανυπότακτο χαρακτήρα του, τον αφοσιωμένο στη ζωή και την επιστήμη.  Ο Θάνος Φερετζέλης στο ρόλο του Σταν Ματούλεβιτς είναι στ’ αλήθεια η χαρά της ζωής και μεταφέρει την ανέμελη και έξω καρδιά προσωπικότητά του με ταλέντο ιδιαίτερα στις ευφάνταστες κωμικές σκηνές, όπου κυριολεκτικά κλέβει την παράσταση. Απολαυστικός είναι και ο Αλέξανδρος Ζουριδάκης, μια απόλυτα κωμική φυσιογνωμία που κάνει αίσθηση στους τρεις ρόλους που ερμηνεύει. Τέλος εξαιρετική είναι και η ερμηνεία του Θάνου Κοντογιώργη στο ρόλο του λοχαγού Στάινμαν.

Η Σταυρούλα Αραμπατζόγλου, σαν Ανασταζί Λαζόφσκυ είναι φυσική , ζωντανή, ανέμελη και υποστηρίζει το νεαρό της ηλικίας της. Η Χριστίνα Κωνσταντινίδου, ως Άννα Λαζόφσκυ είναι αυθόρμητη και αφοσιωμένη. Η Βιργινία Ταμπουροπούλου στο ρόλο της Ρεμπέκας Λάσκι μεταμορφώνεται με μεγάλη επιτυχία από απόλυτα σοβαρή σε εντελώς κωμική όταν αυτό χρειάζεται. Το θίασο συμπληρώνουν επάξια οι Αντώνης Αντωνάκος, Κορίνα Βασιλοπούλου, Εύη Κουταλιανού και Βασίλης Παπαδόπουλος που ερμηνεύουν περισσότερους από έναν ρόλους.

«Τα τρελά βατράχια» είναι ένα έργο στ’ αλήθεια σοβαρό όσον αφορά την ουσία και το περιεχόμενό του μα και ταυτόχρονα κωμικό, μια απίστευτη φάρσα που εμπνέεται και υλοποιεί άξια μια εξαίρετη νεαρή γαλλίδα δημιουργός. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη με πραγματικό αέρα Παρισιού, να μας αφυπνίσει μα και να κλέψει τις καρδιές και να φωτίσει τα βράδια μας. Μη χάσετε την ευκαιρία να το απολαύσετε!


Συντελεστές:
Μετάφραση: Γιώργος Βουδικλάρης
Σκηνοθεσία: Mélody Mourey 
Σκηνογράφος: Hélie Chomiac
Επιμέλεια σκηνικών και κοστουμιών: Δανάη Πανά
Μουσική: Simon Meuret
Καλλιτεχνική βοηθός- χορογράφος: Νίνα Δίπλα
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέξιος Τζίμας
Οργάνωση παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη

Παίζουν οι ηθοποιοί:
Αντώνης Αντωνάκος (Ναζί 1/Σταθμάρχης/Τηλεφωνήτρια/Κάτοικος χωριού), Σταυρούλα Αραμπατζόγλου (Ανασταζί Λαζόφσκι), Κορίνα Βασιλοπούλου (Ταχυδρόμος/ Κάτοικος χωριού/Αλμπέρ), Αλέξανδρος Ζουριδάκης (Τερέζα/ Οκτάβ/ Χίτλερ), Στέλιος Καλαϊτζής (Ευγένιος Λαζόφσκι), Θάνος Κοντογιώργης (Λοχαγός  Στάϊνμαν), Εύη Κουταλιανού (Σερβιτόρα/ Μαντλέν/ Κάτοικος χωριού), Χριστίνα Κωνσταντινίδου (Άννα Λαζόφσκι ), Βασίλης Παπαδόπουλος (Μίσα/ Ναζί 2), Βιργινία Ταμπαροπούλου (Ρεμπέκα Λάσκι/ Κάτοικος χωριού), Θάνος Φερετζέλης (Σταν Ματούλεβιτς), Γιάννης Χαρίσης (Αφηγητής)



Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2022

Αποκαλυπτικός, ατμοσφαιρικός «Ο ΦΟΝΙΑΣ»

 

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου


Μια βαθιά και ρεαλιστική ματιά στα άδυτα του υποκόσμου και των φυλακών είναι το έργο «Ο  Φονιάς» του Μήτσου Ευθυμιάδη. Και ποιοι είναι άραγε αυτοί που αποτελούν τον υπόκοσμο; Φαίνεται πως η μοίρα κάποιων είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Διαλυμένα σπίτια, ανύπαρκτοι γονείς, φτώχια και  έτσι ιδιαίτερες κοινωνικές ομάδες που όλοι μπορούμε να φανταστούμε έχουν σίγουρα περισσότερες πιθανότητες να εισέλθουν στον υπόκοσμο και να ζήσουν τη φρίκη του.

Τέσσερις άνθρωποι συναντιούνται μια βροχερή νύχτα μέσα στη δεκαετία του ’70 σε ένα σπίτι για να γευματίσουν. Ο Σάββας, ο φονιάς που έχει μόλις αποφυλακιστεί από τις αγροτικές φυλακές, η αδερφή του Μαρία και ο ευυπόληπτος σύζυγός  της Γιάννης και βέβαια ο ιδιόμορφος Ταρζάν, ένα κλεφτρόνι και λαμόγιο με επιβαρυμένο  ποινικό μητρώο, πρώην συγκρατούμενος του Σάββα.

Και οι μεγαλύτερες αλήθειες και τα πιο σκληρά λόγια πρόκειται να ακουστούν από αυτού ακριβώς το στόμα, από τον ίδιο τον Ταρζάν. Βουτηγμένος από μικρή ηλικία στο βούρκο και έχοντας περάσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στη φυλακή καταθέτει με τον πιο κυνικό τρόπο όλα όσα έζησε εκεί. Εκμετάλλευση , εκβιασμοί, καψόνια, ρουφιανιές, πρέζα, βιασμοί, βασανιστήρια και ανελέητοι ξυλοδαρμοί ήταν στην ημερήσια διάταξη και ο αποστειρωμένος  Γιάννης της παρέας, ο γαμπρός του Σάββα,  φαίνεται να πέφτει από τα σύννεφα ακούγοντας τα όλα αυτά.

Μα πέρα από αυτόν τον σκοτεινό κόσμο που απογυμνώνεται μπροστά στα μάτια μας μέσα από τις αφηγήσεις του Ταρζάν φαίνεται πως υπάρχουν και μια σειρά από συνταρακτικά γεγονότα που έχουν στιγματίσει τις ζωές των πρωταγωνιστών, γεγονότα που αποκαλύπτονται σιγά σιγά καθώς η ώρα περνά, η ατμόσφαιρα ζεσταίνεται και τίποτα πλέον δεν μπορεί να παραμείνει κρυφό. Οι συνδαιτυμόνες στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου ζητώντας να αποκαλυφθούν όλα τα παλιά μυστικά και οι εξελίξεις δείχνουν πως κανείς δεν μπορεί να παραμείνει στο απυρόβλητο. Ποιος είναι λοιπόν ο αναμάρτητος της παρέας αν τελικά υπάρχει κάποιος;

Η πλοκή του έργου είναι αριστοτεχνική και εξελίσσεται αργά και βασανιστικά. Οι πληροφορίες έρχονται σταδιακά, λίγες - λίγες και ο συγγραφέας καταφέρνει να μας κρατά σε εγρήγορση και αγωνία μέχρι τα τελευταία λεπτά που η υπόθεση φτάνει στην κορύφωσή της.

Η σκηνοθεσία του Γιάννη Διαμαντόπουλου είναι γενικά λιτή, δεν περιλαμβάνει εκπλήξεις και εστιάζει στις ερμηνείες των ηθοποιών που είναι άριστες. Η μορφή που πρωτίστως κερδίζει τις εντυπώσεις είναι αυτή του ιδιαίτερου Ταρζάν που ερμηνεύει με αξιομνημόνευτο πάθος ο Τζώνη Θεοδωρίδης. Ακροβατώντας ανάμεσα στην ελαφρότητα που έχει ένα κλεφτρόνι και την βαρύτητα της αφόρητης ζωής του στη φυλακή ο ηθοποιός αναδεικνύει μιαν εξαιρετική εσωτερική δύναμη, κατορθώνει μια υπερερμηνεία και συγκλονίζει τους θεατές.

Τον ρόλο του φονιά Σάββα αποδίδει ο Γιώργος Χριστοδούλου έμπειρος, στιβαρός, δυναμικός, με τις ανάλογες μεταπτώσεις όποτε χρειάζεται. Ο Αντώνης Αλεξίου με μεγάλη ευκολία και φυσικότητα  ερμηνεύει τον καθωσπρέπει γαμπρό του Σάββα, τον πλέον ανύποπτο για όλα όσα έχουν συμβεί. Τέλος, η Λουκία Παπαδάκη υπηρετεί με προσήλωση τον ρόλο της αδερφής του Σάββα, η οποία ενώ φαίνεται αρχικά ουδέτερη και αμέτοχη αναδεικνύεται σε μία δυνατή, καταλυτική παρουσία.

Το σκηνικό της Δέσποινας Βολίδη είναι ατμοσφαιρικό αν και λιτό, ένα κλασσικό μακρόστενο τραπέζι στολισμένο όμως με ένα έντονο  κόκκινο τραπεζομάντηλο κόκκινα λουλούδια και όμορφα σερβίτσια, ένα εντυπωσιακό φωτιστικό  κι ακόμη τέσσερις καρέκλες και ένας αόρατος καθρέφτης. Το φόντο πίσω από τους ήρωες παραμένει μαύρο. Τα κοστούμια της ίδιας δημιουργού είναι απλά, σκουρόχρωμα, ενώ τη διαφορά κάνει το κοστούμι εποχής του Ταρζάν, λουλουδάτο πουκάμισο, καμπάνα παντελόνι και πολλά δαχτυλίδια στα χέρια.

Τέλος,  η όμορφη μουσική του Διονύση Τσακνή καθώς και οι προσεγμένοι φωτισμοί του Σπύρου Κάρδαρη καταφέρνουν να καλλιεργήσουν την ατμόσφαιρα μυστηρίου που πλανάται σε όλη τη διάρκεια του έργου και να αναδείξουν τις αποχρώσεις του.

«Ο Φονιάς» είναι ένα δυνατό κοινωνικό σχόλιο για την άδικη κοινωνία και τα ευάλωτα παιδιά της που εύκολα γίνονται αποπαίδια και περνούν στο περιθώριο μα και ένα καυστικό σχόλιο για την αδύναμη ανθρώπινη φύση και το πού αυτή μπορεί να φτάσει. Κι ακόμη είναι μια όμορφη, καλοστημένη παράσταση, που υπηρετούν με συνέπεια και αφοσίωση όλοι οι συντελεστές από το συγγραφέα και τον σκηνοθέτη μέχρι τους ηθοποιούς και τον φωτιστή της και κερδίζουν τις εντυπώσεις.


Συντελεστές:

Σκηνοθέτης: Γιάννης Διαμαντόπουλος
Σκηνογραφία: Δέσποινα Βολίδη
Κοστούμια: Δέσποινα Βολίδη
Φωτισμοί: Σπύρος Κάρδαρης
Μουσική σύνθεση: Διονύσης Τσακνής
Ερμηνεύουν: Τζώνη Θεοδωρίδης, Γιώργος Χριστοδούλου, Αντώνης Αλεξίου, Λουκία Παπαδάκη.


Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2022

Απολαυστικός, διαχρονικός, « Ο ΜΠΑΜΠΑΣ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ»


Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Μια απολαυστική κωμωδία, μια ευφάνταστη υπερπαραγωγή είναι «Ο Μπαμπάς ο πόλεμος», το νέο έργο που ανέβηκε από το Κ.Θ.Β.Ε. στη σκηνή Σωκράτης Καραντινός του Θεάτρου της Μονής Λαζαριστών. Και σίγουρα, τόσο μα τόσο επίκαιρη που φωτογραφίζει λες την υπόθεση του πολέμου που εδώ και μερικούς μήνες μαίνεται στην όχι και τόσο μακρινή Ουκρανία.

Ο τίτλος του έργου είναι εμπνευσμένος από την πασίγνωστη φράση του Ηράκλειτου «Πόλεμος πάντων πατήρ» και το ίδιο το έργο έχει μακρά ιστορία. Ο δαιμόνιος και τελειομανής συγγραφέας του, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του οποίου γιορτάζουμε φέτος, το έγραψε και το ξαναέγραψε πολλές φορές, διορθώνοντας και εμπλουτίζοντάς το εμπνεόμενος από τις εκάστοτε συγκυρίες από το 1951 ως το 1980, οπότε και ανέβηκε για πρώτη φορά.

Τώρα, 42 χρόνια μετά, το έργο ανεβαίνει  από το Κ.Θ.Β.Ε. σαν μια τεράστια αντιπολεμική γροθιά, αντανακλώντας τις ευαισθησίες των ιθυνόντων και του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του, για τις τραγικές καταστάσεις που βιώνει και πάλι η ανθρωπότητα, τη φρίκη του πολέμου, τις ατέλειωτες καταστροφές και τις άδικα συνεχιζόμενες απώλειες ανθρώπινων ζωών.

Το έργο εμπνεύστηκε ο συγγραφέας διαβάζοντας για την πολιορκία της Ρόδου που έγινε από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή  το 305 π.χ. Μέσα στη φαντασία του Καμπανέλλη λοιπόν, η Ρόδος την εποχή αυτή φαίνεται να ζει έναν τουριστικό παροξυσμό. Στο βωμό του χρήματος και καθώς η τουριστική ζήτηση μοιάζει να αυξάνεται όλο και περισσότερο, όλα τα κτίρια της πόλης μετατρέπονται από τους κατοίκους το ένα μετά το άλλο σε πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, ξενοδοχεία, εστιατόρια και νυχτερινά κέντρα. Οι κάτοικοι είναι αποφασισμένοι να μη χάσουν δεκάρα. Το νησί ως ένας τουριστικός παράδεισος είναι πλήρως αποστρατικοποιημένο και όλοι οι πολίτες θιασώτες της ειρήνης και σφοδροί πολέμιοι του πολέμου. Το σύνθημά τους είναι «ουδετερότητα» και είναι περισσότερο από αποφασισμένοι να παραμείνουν μακριά από οποιαδήποτε αντιπαράθεση, πόσο μάλλον πολεμική σύρραξη.

Τι θα γίνει όμως όταν ο Δημήτριος ο Πολιορκητής εισβάλλει με το έτσι θέλω στο νησί αποφασισμένος να το κατακτήσει και όταν τους αναγκάσει με τα πολλά όχι μόνο να μπουν στον πόλεμο μα και να γίνουν εντέλει  επιχειρηματίες του πολέμου;

Η μαγική πένα του Ιάκωβου Καμπανέλλη χτίζει ένα έργο εμβληματικό, μια υπέροχη σάτιρα, μια κωμωδία κι ας αναφέρεται στον πόλεμο. Με άλλοτε καυστικό λόγο, άλλοτε λεπτό χιούμορ και κυρίως με μια ευρηματική υπόθεση με πολλαπλά μηνύματα, υπονοούμενα και σαρκασμό καθώς η οικονομική ανάπτυξη, το κέρδος ως αυτοσκοπός, η πολιτική ουδετερότητα μα και ο επεκτατισμός μπαίνουν στο στόχαστρό του.

Το έργο αρπάζει με φόρα, έμπνευση και δημιουργική διάθεση ο  ταλαντούχος Κωνσταντίνος Ασπιώτης σε ρόλο σκηνοθέτη και το απογειώνει. Η υπόθεση εξελίσσεται σαν ένα πανηγύρι γεμάτο ζωντάνια και δράση, μια γιορτή πάνω στη σκηνή, όπου όλοι οι παριστάμενοι και όχι μόνο όσοι πρωταγωνιστούν ηθοποιούν κρατώντας αιχμάλωτους τους θεατές και κερδίζοντας τις εντυπώσεις.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές αναδεικνύοντας μια ιδιαίτερα επιτυχημένη διανομή. Και θα αναφερθώ πρώτα σε αυτόν που αναμφίβολα κλέβει την παράσταση. Είναι ο Ορέστης Παλιαδέλης, που στο ρόλο του Δημήτριου είναι πραγματικά μεγαλειώδης. Ο ηθοποιός διαθέτει κατ’ αρχάς μια γνήσια αρχαιοελληνική φυσιογνωμία. Μα δεν είναι μόνον αυτό. Ο Δημήτριος φανερώνεται σαν ένας πολεμοχαρής αλλά ταυτόχρονα μαλθακός ηγέτης. Και καθώς ο ηθοποιός ενδύεται τα στοιχεία του χαρακτήρα του ήρωά του  ενσωματώνει στην ερμηνεία του τόσο πετυχημένα και με τόσο μεγάλη μαεστρία το κωμικό στοιχείο, ώστε απογειώνει τον ρόλο. Μια εξαιρετική απόδοση άξια για θεατρικό βραβείο.

Ο Δημήτρης Διακοσάββας στον ρόλο του Φιλόξενου έχει κι αυτός την απαραίτητη κατατομή, το παράστημα του επιχειρηματία. Αναλαμβάνει τον ρόλο με αυτοπεποίθηση και σιγουριά και τον φέρνει σε πέρας με συνέπεια, ενώ γίνεται ακόμη καλύτερος στο δεύτερο μέρος.

Μια ευχάριστη δροσερή παρουσία είναι η Χαρά Γιώτα στο ρόλο της Ουρανίας, όμορφη, αθώα και απόλυτα πειστική. Διασκεδαστική και μπριόζα η Χρυσή Μπαχτσεβάνη στο ρόλο της Βουτίας, ενώ η Άννα Ευθυμίου στο ρόλο της Λάμιας φτάνει ίσως λίγο παραπάνω από όσο θα το θέλαμε στην υπερβολή.

Πραγματικά εξαιρετικοί στους ρόλους τους ο Στέφανος Πίττας ως Δημάδης και ο Παναγιώτης Παπαϊωάννου ως Μέντης. Επαρκής σαν  στρατηγοί οι Πάνος Καμμένος, Θανάσης Ρέστας, Δημήτρης Μορφακίδης και Νίκος Μήλιας, ενώ ο Νίκος Καπέλιος χτίζει μια ξεχωριστή περσόνα ως Πάμφιλος. Ο Δημήτρης Καρτόκης φαίνεται κάπως άχρωμος και χλιαρός στον σημαντικό ρόλο του Χάρη του Λίνδιου. Τέλος, ένα υπέροχο ζευγάρι που κερδίζει τις εντυπώσεις σε όλη τη διάρκεια της παράστασης πλάθουν οι Δίδυμοι Κωστής Καπελλίδης και Κωνσταντίνος Χειλάς. Μα και τα υπόλοιπα μέλη του πολυπληθούς θιάσου παίζουν με ταλέντο και αφοσίωση και είναι απόλυτα ικανοποιητικά.

Αξίζει σίγουρα μια μνεία στο θαυμάσιο σκηνικό που έφτιαξε με εμφανές μεράκι και ζήλο η Ζωή Μολυβδά Φαμέλη. Πρώτα,  το σκηνικό της ειρήνης, φωτεινό, λαμπερό, ευχάριστο, ένα ξενοδοχείο με πισίνα μα και νυχτερινό κέντρο με μπαρ, το οποίο μάλιστα εισέρχεται εντυπωσιακά στη σκηνή στην αρχή του έργου αιφνιδιάζοντας τους θεατές. Κι ακόμη το σκηνικό του πολέμου, σκοτεινό, άγριο κι άραχνο καθώς και οι υπόλοιπες σκηνικές παρεμβάσεις δηλώνουν μια ιδιαίτερα σοβαρή και προσεγμένη δουλειά. Μα η Ζωή Μολυβδά Φαμέλη ανέλαβε και να φωτίσει το έργο και το έκανε με περισσή έγνοια και έμπνευση εντυπωσιάζοντας με φώτα και χρώματα, αναδεικνύοντας τα σκηνικά της και το κλίμα που επεδίωκε και πλάθοντας απόλυτα ολοκληρωμένα την εικόνα της σκηνής.

Μας άρεσαν όμως και τα κοστούμια του έργου της Σοφίας Τσιριγώτη, τόσο τα πολύχρωμα κοστούμια της ειρήνης με αρχαιοελληνικές αλλά και μοντέρνες επιρροές, όσο και τα σκουρόχρωμα του πολέμου που εντυπωσιάζουν με  τις λεπτομέρειές τους, ενώ ξεχωρίσαμε το μοναδικό, περίτεχνο κοστούμι της Λάμιας.

Τέλος τα έδωσε όλα η καταπληκτική μουσική του Γιώργου Χριστιανάκη μαγεύοντας το σύνολο, καθώς έντυσε μελωδικά  την παράσταση δίνοντας ζωντάνια, υπερτονίζοντας τις εντάσεις και  φορτίζοντας συναισθηματικά τους θεατές.

Αν θέλετε να περάσετε δύο και πλέον υπέροχες και ευχάριστες ώρες διασκέδασης, απολαμβάνοντας ένα πραγματικά έξοχο συγγραφικά και εμπνευσμένο σκηνοθετικά έργο με άφθονο χιούμορ αλλά και τροφή για σκέψη και προβληματισμό  και με εξαιρετικές ερμηνείες, κάντε ένα μικρό δώρο στον εαυτό σας και δείτε αυτή την παράσταση. «Ο Μπαμπάς ο Πόλεμος» σας περιμένει.


ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

ΣυγγραφέαςΚαμπανέλλης, Ιάκωβος

ΣκηνοθεσίαΑσπιώτης, Κωνσταντίνος

Δραματουργική επεξεργασίαΑσπιώτης, Κωνσταντίνος

ΣκηνικάΜολυβδά Φαμέλη, Ζωή

ΚοστούμιαΤσιριγώτη, Σοφία

ΜουσικήΧριστιανάκης, Γιώργος

Σχεδιασμός φωτισμώνΜολυβδά Φαμέλη, Ζωή

ΚίνησηΚελέση, Αναστασία

Βοηθός σκηνοθέτηΠετροπούλου, Νατάσα

Βοηθός σκηνοθέτηςΤσεμπερλίδης, Γιάννης

Βοηθός σκηνογράφουΌσσα, Μαρία

Βοηθός ενδυματολόγουΌσσα, Μαρία

Β' βοηθός σκηνογράφουΜπούσια-Αλεξάκη, Κατερίνα

Οργάνωση παραγωγήςΑνδρώνη, Αθανασία

Ηθοποιοί
Αλεξανδρόπουλος, Πάρης (Φρίξος)
Γιώτα, Χαρά (Ουρανία)
Διακοσάββας, Δημήτρης (Φιλόξενος)
Ευθυμίου, Άννα (Λάμια)
Ζαφειριάδης, Αλέξανδρος (Άγνωστος έμπορος όπλων, Χιλίαρχος)
Καμμένος, Πάνος (Στρατηγός Καλλικράτης)
Καπέλιος, Νίκος (Πάμφιλος)
Καπελλίδης, Κωστής (Δίδυμος)
Καρτόκης, Δημήτρης (Χάρης ο Λίνδιος)
Λουϊζίδη, Άννα (Κόρη Λούκιου)
Μήλιας, Νίκος (Νεοκλής)
Μορφακίδης, Δημήτρης (Ευελπίδης)
Μπαχτσεβάνη, Χρυσή (Βουτία)
Παλιαδέλης, Ορέστης (Δημήτριος)
Παπαϊωάννου, Παναγιώτης (Μέντης)
Πίττας, Στέφανος (Δημάδης)
Ρέστας, Θανάσης (Πυθίας)
Σιδέρης, Σπύρος (Λούκιος Τερέντιος Πίκουλος)
Χειλάς, Κωνσταντίνος (Δίδυμος)
Ψαρρού, Γλυκερία (Κόρη Λούκιου)

Φιγκυράν
Γκρόζος, Χρήστος (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)
Καζάκου, Ηλέκτρα (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)
Μανωλάς, Νικόλαος (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)
Μπόγδανος, Βασίλειος (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)
Ντικούλη, Δέσποινα (Ειρήνη)
Παπανικολάου, Στυλιανή (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)
Χαραλαμπογιάννη, Ελισάβετ (Παραθεριστές, Φρουροί, Δούλοι)

Σημείωση Καλλιτεχνικής Διανομής
Εκμάθηση tae kwo do: Γιάννης Τσεμπερλίδης

*Η ημερομηνία λήξης των παραστάσεων είναι προσεγγιστική

Μονή Λαζαριστών - Σκηνή Σωκράτης Καραντινός (07/10/2022 - 01/01/2023)
















Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2022

Σκοτεινές και επίκαιρες «ΑΛΕΠΟΥΔΕΣ»

 

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Μια πρωτότυπη και σκοτεινή αλληγορία με πάμπολλες προεκτάσεις και πιθανές ερμηνείες είναι οι «Αλεπούδες», η πρώτη για τη νέα σεζόν παραγωγή του Κ.Θ.Β.Ε. που ανέβηκε την Παρασκευή στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών. Το έργο γράφτηκε το 2011 από την βρετανίδα Ντων Κινγκ.  Ένα βραβευμένο έργο από  μια βραβευμένη συγγραφέα θεατρικών και κινηματογραφικών επιτυχιών της εποχής μας, που μεταφράστηκε και παίχτηκε ήδη σε πολλές χώρες του κόσμου, ενώ στη χώρα μας παίζεται για δεύτερη φορά.

Ένα φασιστικό καθεστώς φαίνεται πως στέλνει εντεταλμένους εκπροσώπους, επίλεκτους ανιχνευτές όπως τους ονομάζει  αλεπούδων, οι οποίες  εικάζεται πως καταστρέφουν τις σοδειές. Απώτερος σκοπός του κράτους να υφαρπάξει τις περιουσίες των απλών πολιτών κρίνοντάς τους ακατάλληλους καλλιεργητές και μόνον με την υποψία ότι εμφανίστηκαν στα χωράφια τους αλεπούδες. Η κατάσταση για τους κατοίκους  είναι ήδη δύσκολη λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών, οι παραγωγές καταστρέφονται από τις ασταμάτητες βροχοπτώσεις και αυτοί  είναι σε απόγνωση και στα όρια μιας καταστροφής που δεν μπορούν να αποφύγουν. Οι αλεπούδες λοιπόν είναι στην ουσία μια ακραία και παράλογη επινόηση ενός φανταστικού εχθρού, που εφευρίσκουν τα φασιστικά καθεστώτα για να αποτελειώσουν τους ήδη εξαντλημένους υπηκόους τους.

Έτσι, ο επίλεκτος ανιχνευτής Ουίλιαμ Μπλορ καταφθάνει στο σπίτι του Σαμουήλ και της Ιουδήθ Κόβι και εγκαθίσταται εκεί. Δίπλα τους κατοικεί η  Σάρα  με τον σύζυγο και τα παιδιά της, στόχοι επίσης του ανιχνευτή. Ο Ουίλιαμ είναι ένας ψυχρός και σκληρός χαρακτήρας που μεγάλωσε χωρίς τους γονείς του, αναθρεμμένος αποκλειστικά για να υπηρετεί το καθήκον του. Ξεκινά άμεσα έρευνες επί ερευνών και  ανακρίσεις επί ανακρίσεων. Φόβος και τρομοκρατία απλώνονται παντού καθώς το αόρατο χέρι της εξουσίας αιωρείται πάνω από το σβέρκο των οικογενειών απειλώντας να τους αφανίσει επειδή δεν φροντίζουν υποτίθεται επαρκώς τις σοδειές τους.

Ο Σαμουήλ και η Ιουδήθ εξάλλου έχουν χάσει πριν από ένα χρόνο τον τετράχρονο γιο τους σε ατύχημα. Μόλις ο ανιχνευτής Ουίλιαμ βάλει στο μυαλό του Σαμουήλ πως πιθανόν οι αλεπούδες σκότωσαν το παιδί του, αυτός οδηγείται στον παραλογισμό και γίνεται ο σκληρότερος διώκτης των ζώων, για να πάψουν να τον βασανίζουν οι τύψεις πως δική του αμέλεια οδήγησε στο χαμό του παιδιού. Και δυστυχώς οι συνέπειες θα είναι ολέθριες…

Ο αόρατος φόβος που κυριεύει τον σύγχρονο άνθρωπο από τις παράλογες απαιτήσεις της εξουσίας, τα άπειρα φασιστικά καθεστώτα που καταδυναστεύουν τις ζωές των πολιτών, η πιθανή έλλειψη της τροφής σαν ένας κίνδυνος που όλο και περισσότερο γίνεται ορατός καθώς πολύ πιστεύουν πως ο επόμενος πόλεμος θα γίνει για το φαγητό και το νερό, είναι γεγονότα από τα οποία σήμερα  ταλανίζεται ασταμάτητα η ανθρωπότητα  και κάνουν το έργο αυτό εξαιρετικά επίκαιρο.

Μήπως οι «αλεπούδες» είναι  ακόμη η εύκολη λύση στα προβλήματά μας; Ένας αόρατος κατασκευασμένος εχθρός που του προσάπτουμε τα πάντα και εφησυχάζουμε δηλώνοντας ανήμποροι να πράξουμε το οτιδήποτε; Οι «αλεπούδες» είναι επίσης αυτές που τρελαίνουν τους δυο πρωταγωνιστές, τον  Σαμουήλ αλλά και τον ανιχνευτή Ουίλιαμ, που γίνεται έξαλλος καθώς η αναζήτησή τους από αυτόν  καθίσταται συνεχώς μάταια και χωρίς αποτέλεσμα και δεν γνωρίζει πια για ποιον σκοπό αγωνίζεται. Σίγουρα πολλοί είναι οι συμβολισμοί που μπορούν να δοθούν στις «αλεπούδες» κάνοντας το έργο αυτό ανοιχτό σε πολλαπλές αναγνώσεις.

Η Χριστίνα Χατζηβασιλείου που έχει κάνει και την δραματουργική επεξεργασία του έργου, το σκηνοθετεί βασισμένη σε ένα κείμενο με γρήγορη ροή και φοβιστική έκβαση και χτίζει ένα σκοτεινό και δυνατό θρίλερ, ένα υπαρξιακό νουάρ όπως το χαρακτήρισαν. Το έργο είναι μια γροθιά στον θεατή καθώς του κρατά κομμένη την ανάσα σε αναμονή για τις εξελίξεις. Οι εικόνες ξεπροβάλλουν οι μία μετά την άλλη κοφτά, αιφνιδιαστικά διατηρώντας το σασπένς. Το έργο διανθίζεται από πάμπολλα στοιχεία χιούμορ, που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε βρετανικό. Ακόμη και αυτός ο ακραίος τρόμος και φόβος γίνεται αυτόματα στιγμές - στιγμές γελοίος φέρνοντας αυθόρμητα το γέλιο στα χείλη των θεατών. Σε αυτό συνεισφέρουν βέβαια και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών με βασικό εκπρόσωπο τον εξαιρετικό Νικόλα Μαραγκόπουλο στο ρόλο του Ουίλιαμ. Το κωμικό στοιχείο αναδεικνύεται ακόμη από μικρά ανάλαφρα κωμικά φιλμάκια που παίζουν στο video wall και αποφορτίζουν την τεταμένη ατμόσφαιρα.

Ο χώρος του Μικρού Θεάτρου της Μονής Λαζαριστών όμορφος, κλειστός , περιορισμένος , με τους θεατές γύρω γύρω, φέρνει τόσο κοντά ηθοποιούς και θεατές και καθώς όλη η έντονη δράση διαδραματίζεται σε απόσταση αναπνοής καθιστά την εμπειρία της θέασης μοναδική, μια πραγματικά τρισδιάστατη εμπειρία.

Ο Νικόλας Μαραγκόπουλος στον πρωταγωνιστικό ρόλο διαθέτει το ταλέντο αλλά και τη φυσιογνωμία για να ενσαρκώσει τόσο τα σκληρά όσο και τα κωμικά στοιχεία του ρόλου του. Ερμηνεύει με όλο του το είναι, με το πρόσωπο να πάλλεται ανάλογα με την περίσταση και το σώμα του να ακολουθεί. Όλα του τα κύτταρα διαπερνώνται από την ακραία ένταση που του επιβάλλει ο ρόλος και τη μεταφέρουν στους θεατές. Αλλά και εντελώς αβίαστα η ακραία προσωπικότητά του προκαλεί πολύ συχνά το γέλιο.

Η Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου στο ρόλο της Ιουδήθ είναι τρομαγμένη αλλά και βλοσυρή. Η ηθοποιός ενδύεται με προσήλωση το ρόλο της  φοβισμένης  συζύγου, ενώ αίσθηση προκαλεί η σκηνή όπου η Ιουδήθ μεταμορφώνεται από  τρομοκρατημένη σύζυγο σε μια ναζιάρα, γοητευτική και σαγηνευτική αλεπού που προτίθεται να ξεγελάσει και να χώσει στα δίχτυα της τον καθένα.

Ο Γιάννης Καραμφίλης στο ρόλο του Σαμουήλ είναι αναμφίβολα ο πιο τραγικός χαρακτήρας, μοιάζει ψυχρός και άψυχος  καθώς έχει παγώσει από το χτύπημα της μοίρας και αναδεικνύει αυτή την προσωπικότητα με απαράμιλλη αυτοσυγκράτηση. Αργότερα όμως, όταν τα δεδομένα αλλάζουν χτυπάει κόκκινο και μεταμορφώνεται, καθώς αποφασίζει να κυνηγήσει τις αλεπούδες.

Τέλος, η Λίλα Βλαχοπούλου στο ρόλο της Σάρας είναι η φωνή της λογικής. Διατηρεί την ψυχραιμία της και έχει πάντα μια ορθολογιστική πρόταση να κάνει. Η ηθοποιός υποδύεται τον ρόλο της με δυναμισμό, σθένος και αποφασιστικότητα και γίνεται απόλυτα πειστική.

Το σκηνικό είναι ένα μακρόστενο λιτό τραπέζι στα άκρα του οποίου κάθονται οι πρωταγωνιστές και ενίοτε μετατρέπεται σε κρεβάτι αλλά και σε χώρο δράσης που πάνω του ανεβαίνουν οι ηθοποιοί. Στο έδαφος υπάρχουν ογκώδη κομμάτια από χορτάρι, πράσινα εξογκώματα σαν άψυχα ζώα πάνω στη γη, στοιχεία της φύσης, όπου ενίοτε  ξαπλώνουν οι πρωταγωνιστές.

Τα κοστούμια είναι απλά καθημερινά με ένα από αυτά να ξεχωρίζει. Το κατάμαυρο, ιδιαίτερο, τρομακτικό κοστούμι με το οποίο πρωτοεμφανίζεται ο ανιχνευτής Ουίλιαμ και κάνει αίσθηση. Σκηνικά και κοστούμια επιμελήθηκε η Ελένη Στρούλια.

Την μουσική, έντονη, συχνά μονότονη, με κρότους και παράξενους ήχους, που δίνει ένταση και στοιχεία θρίλερ στο έργο επιμελήθηκε ο Μπάμπης Παπαδόπουλος, ενώ το παιχνίδι των φωτισμών που συνδράμουν στη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας ανέλαβε η Ελίζα Αλεξανδροπούλου.

Τέλος, αξίζει μια αναφορά στο άρτιο, εμπεριστατωμένο,  κατατοπιστικό σε βάθος,  αλλά και εξαιρετικά καλαίσθητο πρόγραμμα της παράστασης που περιλαμβάνει και ολόκληρο το έργο. Τα προγράμματα του Κρατικού Θεάτρου είναι πάντοτε εξαιρετικά!

Δείτε λοιπόν τις «Αλεπούδες», ως ένα σύγχρονο, δυνατό έργο που θα σας χαρίσει 100 λεπτά αδιάκοπης έντασης, θα σας ταρακουνήσει και προβληματίσει και θα ανοίξει συζητήσεις επί συζητήσεων με τις πιθανές προεκτάσεις και τις ερμηνείες του. Το έργο και όλα όσα πραγματεύεται  θα σας ακολουθούν για μέρες ιντριγκάροντας τη σκέψη σας. Κι αν ο ανιχνευτής δεν ανακάλυψε τελικά τις «Αλεπούδες», αυτές αναμφίβολα περιμένουν εσάς να τις ανακαλύψετε. Μη διστάσετε!


Συντελεστές:

Μετάφραση: Γιώργος Χατζηνικολάου, Σκηνοθεσία - Δραματουργική Επεξεργασία: Χριστίνα Χατζηβασιλείου, Σκηνικά - Κοστούμια - Βίντεο: Ελένη Στρούλια, Μουσική: Μπάμπης Παπαδόπουλος, Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Βοηθός Σκηνοθέτη: Κική Καραΐσκου, Βοηθοί σκηνογράφου - ενδυματολόγου - βίντεο: Τατιάνα Νικολαΐδου, Τζάνος Μάζης, Οργάνωση παραγωγής: Φιλοθέη Ελευθεριάδου


Παίζουν οι ηθοποιοί (με σειρά εμφάνισης)

Γιάννης Καραμφίλης (ΣΑΜΟΥΗΛ), Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου (ΙΟΥΔΗΘ),  Νικόλας Μαραγκόπουλος (ΟΥΙΛΙΑΜ), Λίλα Βλαχοπούλου (ΣΑΡΑ)