«ΠΕΤΡΙΧΩΡΑ», μια εξαιρετική παράσταση, φορτωμένη παράδοση.

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Μία ιδιαίτερα καλαίσθητη θεατρική παράσταση, φορτωμένη παράδοση είναι η «ΠΕΤΡΙΧΩΡΑ». Πετριχώρα είναι στην ηπειρώτικη διάλεκτο η ιδιαίτερη οσμή που αναδίνει το χώμα μετά τη βροχή. Το έργο αναφέρεται στην ιστορία του γεφυριού της Άρτας, όπως προκύπτει μέσα από τις παραδόσεις των βαλκανικών χωρών.

Μία αρχαία  ρήση, μία αρχέγονη γραφή φαίνεται πως επιτάσσει  μία θυσία, μία προσφορά αίματος, ώστε να εξευμενιστούν οι θεοί και να δώσουν την ευχή τους, να επιτρέψουν να στεριώσει και να πετύχει κάποιο ανθρώπινο έργο. Μία ιστορία που μας θυμίζει σίγουρα την Ιφιγένεια αλλά μάλλον ξεκινά και πολύ παλαιότερα. Πληρώστε το φόρο του αίματος και όλα θα πάνε καλά. Το θέμα στην προκειμένη περίπτωση είναι το γεφύρι της Άρτας. Όπως αναφέρει το παραδοσιακό τραγούδι «Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες γιοφύρι εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι. Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν.» Τότε ένα πουλί ψιθύρισε στο αυτί τους  πώς αν δεν  χτιστεί ένας άνθρωπος στα θεμέλιά του το γεφύρι δεν πρόκειται να στεριώσει. «Αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο γιοφύρι δε στεριώνει!» Ποιον άνθρωπο; Μα φυσικά τη Λυγερή, την πανέμορφη γυναίκα  του Πρωτομάστορα, μια κόρη ζηλευτή σαν τα κρύα τα νερά.

Ο εμπνευσμένος σκηνοθέτης Χάρης Θώμος, που έχει ασχοληθεί χρόνια μελετώντας τις παραδόσεις αυτές  επιλέγει να δουλέψει με έναν εννεαμελή θίασο και πλάθει πραγματικά ένα σκηνοθετικό διαμαντάκι. Το έργο αρχίζει με τους ηθοποιούς να υποδέχονται τους θεατές με δεμένα μάτια και ακατάληπτους ψιθύρους, μίαν ακατάσχετη μυστικιστική φλυαρία. Και μετά ανεβαίνουν στη σκηνή με τα φροντισμένα κουστούμια τους που έφτιαξαν η Νεφέλη Νικολαΐδη και η Κατερίνα Κουκότα και μαγνητίζουν αμέσως τα βλέμματα των θεατών. Δημιουργίες σε μπορντό  και μαύρο με ιδιαίτερα κεντήματα και λειτουργικά στοιχεία.

Τα μέλη του θιάσου  κινούνται πάνω στη σκηνή με ευλάβεια και απόλυτο σεβασμό στο έργο που έχουν αναλάβει. Παιχνίδια με τα σώματα και κάποια ελαστικά σεντόνια, υπέροχη κίνηση και ο σκηνοθέτης στήνει  πάνω στη σκηνή πανέμορφες εικόνες που καταγράφονται στη μνήμη μας. Ο έρωτας, ο γάμος, οι βασανιστικές στιγμές του πρωτομάστορα, το χτίσιμο της κοπελιάς και αργότερα ο θρήνος. Οι όμορφοι σχεδιασμοί των μελών του θιάσου και κάποια δρώμενα, παιχνίδια με τα ελαστικά σεντόνια και άλλα μικρά σκηνικά στοιχεία μαζί με τα λόγια των ηθοποιών χτίζουν το μύθο. Την κίνηση επιμελήθηκε η Μαριάνθη Ψωματάκη. Τις εντυπώσεις κερδίζουν τα παραδοσιακά τραγούδια που ερμηνεύουν με εξαίρετες φωνές όλα τα μέλη του θιάσου. Τη μουσική φρόντισε ο Μάριος Αποστολακούλης. Το έργο εκφέρεται με έναν άκρως ποιητικό λόγο, κάποιες στιγμές με μέτρο και κάποιες όχι και φαίνεται πως κάποια αποσπάσματα είναι αυθεντικά κομμάτια από παραδοσιακούς στίχους. Τη δραματουργική επεξεργασία έκανε η Αμαλία Κοντογιάννη. Το συνολικό αποτέλεσμα είναι μία εξαίσια εικαστική παράσταση χωρίς παραφωνίες που στα 60 λεπτά της καθηλώνει τον θεατή.

Ο θίασος είναι σφιχτοδεμένος πραγματικά σαν ένα σώμα. Η Λυγερή, Ευαγγελία Μπότση, μας κερδίζει με το τρυφερό της πρόσωπο, την ωραία ερμηνεία και το αισθαντικό τραγούδι. Όμορφος και στιβαρός ο Πρωτομάστορας ερμηνεύεται από τον Δημήτρη Κρίκο, πού παρουσιάζει όλες τις διακυμάνσεις της ψυχής του, από την ευτυχία του έρωτα μέχρι τον άφατο πόνο, όταν πρέπει να αποχωριστεί για πάντα την πολυαγαπημένη του σύζυγο. Η Αριάδνη Κώστα ερμηνεύει το πουλί εκφραστικότατα, με τις ιδιαίτερες κινήσεις των χεριών και του προσώπου της. Πέντε κορίτσια και ένας άντρας συμπληρώνουν το θίασο σαν χορός, με εξαίσιες φωνές και εφάμιλλες ερμηνείες. Τα παιχνίδια του φωτός και του σκότους που επιμελήθηκε η Αθηνά Μπανάβα βάζουν κι αυτά το λιθαράκι τους για το τελικό αποτέλεσμα.

Μετά από αιώνες και αιώνες διαδρομής της ανθρωπότητας  το ερώτημα παραμένει σκληρό. Μα είναι λοιπόν απαραίτητη η ατομική θυσία για το συλλογικό καλό; Πρέπει να χάνονται αθώες ψυχές για να προοδεύσει η ανθρωπότητα; Δείτε αυτή την παράσταση από την Εταιρεία Θεάτρου DOT Ensemble, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στο Θέατρο Τ. Πρόκειται για μία εξαιρετική δουλειά!

·         Συντελεστές

·         Σκηνοθεσία: Χάρης Θώμος

·         Δραματουργία: Αμαλία Κοντογιάννη

·         Β.Σκηνοθέτη: Θεοχάρης Μπαϊρακταρίδης

·         Κίνηση: Μαριάνθη Ψωματάκη

·         Μουσική – Ηχοτοπία: Μάριος Αποστολακούλης

·         Διδασκαλία παραδοσιακού τραγουδιού: Νατάσα Τσακηρίδου

·         Φωτισμοί: Αθηνά Μπανάβα

·         Σκηνογραφία: Κατερίνα Κουκότα

·         Ενδυματολογία: Νεφέλη Νικολαΐδη – Κατερίνα Κουκότα

·         Επικοινωνία: Μαρία Τότσκα

·         Φωτογραφία – Trailer: Γιώργος Ματζάρης

·         Γραφιστική επιμέλεια: Χάρης Θώμος

·         Παραγωγή: DOT Ensemble

Επί σκηνής:

·         Άννα Μαρία Γάτου

·         Νεφέλη Γκίκογλου

·         Γιούλη Ευθυμίου

·         Δημήτρης Κρίκος

·         Αριάδνη Κώστα

·         Ευαγγελία Μπότση

·         Λένα Νεστορίδου

·         Γεωργία Ποντσουκτσή

·         Θάνος Πουμάκης