Πάντα επίκαιρο «Σπιρτόκουτο»

ΚΡΙΤΙΚΗ της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Το «Σπιρτόκουτο» είναι μια διείσδυση στην σύγχρονη  ελληνική οικογένεια, όπου δυστυχώς πολύ συχνά η οικειότητα της συγγένειας αντί να αποτελεί πλέον συνεκτικό κρίκο και πηγή συμπόρευσης και κατανόησης  ανάμεσα στα μέλη της, αποτελεί αντίθετα δικαίωμα για άσκηση βίας, λεκτικής και σωματικής,  για κακομεταχείριση και παιχνίδια εξουσίας. Παρά το μικρό μέγεθος της λοιπόν, η θεμελιώδης αυτή κοινωνική ομάδα πυροδοτεί πολύ εύκολα πολέμους, ως σπιρτόκουτο, τόσο μικρό αλλά και τόσο εύφλεκτο την ίδια στιγμή. Το «Σπιρτόκουτο»,  αποτελεί την θεατρική απόδοση μιας παλαιότερης ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη, σε σκηνοθεσία του Στάθη Μαυρόπουλου, ο οποίος αναλαμβάνει και τον κεντρικό ρόλο.

Ο συγγραφείς, Γιάννης Οικονομίδης και Λένια Σπυροπούλου, παραθέτουν εδώ τις συγκρούσεις μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, αλλά και των κοντινότερών τους ανθρώπων, μέσα από έντονους διαλόγους, καυγάδες, βρισιές κατ’  εξακολούθηση και υψωμένες φωνές. Όλα τα παραπάνω συμβαίνουν σε υπερθετικό βαθμό,  κάτι εν μέρει αληθινό μιας και σε κάποιες περιπτώσεις το συναντούμε στην καθημερινότητα μας, αλλά κυρίως  συμβολικό, με προφανή στόχο να στηλιτεύσουν  οι συγγραφείς μέσα από την υπερβολή το φαινόμενο αυτό. 

Το πρώτο μέρος της παράστασης εμφανίζεται κάπως μακρύ και  χλιαρό σκηνοθετικά  και το ενδιαφέρον  διατηρείται περισσότερο μέσα από τους  διαλόγους, καθώς αναδύονται οι χαρακτήρες των ηρώων αλλά και τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας, ρατσισμός, σεξισμός, υποκρισία,  αποξένωση. Ο σκηνοθέτης   θα μπορούσε ίσως να μας μεταφέρει  την ένταση στο μέρος αυτό όχι μόνο μέσα από τις υψωμένες φωνές αλλά και με  άλλους τρόπους  έκφρασης και  πιο  εσωτερικές ερμηνείες, δίνοντας του έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα και εξασφαλίζοντας έτσι  τόσο την ποικιλία, όσο και την κλιμάκωση στη συνέχεια.

Αργότερα, καθώς μπαίνουν στο παιχνίδι τα φώτα και η μουσική και μετά από ένα εμβληματικό μαλλιοτράβηγμα, αποζημιωνόμαστε καθώς η παράσταση ζεσταίνεται πραγματικά και απογειώνεται σκηνοθετικά και ερμηνευτικά. Οι καταστάσεις βαραίνουν και οι ηθοποιοί δένουν απόλυτα και αποδίδουν με πιστότητα και την κατάλληλη φόρτιση τους ρόλους. Οι συγκρούσεις στο δεύτερο μέρος είναι πια ολοκληρωτικές, άμεσες, έντονες,  λεκτικές, αλλά και σωματικές. Οι βωμολοχίες, ιδιαίτερα στη γλώσσα των νέων, συνεχείς, μια πραγματικότητα που καθημερινά αντικρίζουμε και μας έγινε πλέον σχεδόν συνήθεια. Οι ύβρεις ανάμεσα στους ήρωες, επαναλαμβανόμενες, με  λόγια που όχι απλά πληγώνουν, αλλά σκοτώνουν  τις ανθρώπινες σχέσεις, οι υψωμένες φωνές ρουτίνα, ένας πραγματικός πόλεμος σε ένα  μικροκύτταρο της κοινωνίας. Ώσπου κάποια σοβαρή αποκάλυψη έρχεται να μας υπενθυμίσει τη ματαιότητα όλων αυτών….

Τα σκηνικά και τα κοστούμια κινούνται σε συμβολικό  επίπεδο. Στις αποχρώσεις του γκρίζου, όπως πιθανόν είναι οι ζωές και οι καταστάσεις που ζουν οι ήρωες, με μια υπερυψωμένη πολυθρόνα στο κέντρο, σαν θρόνο, όπου κάθεται ο φαινομενικά ισχυρότερος, ώσπου να  αποδειχτεί εν τέλει ότι στην πραγματικότητα  βρίσκεται από όλους στην χειρότερη θέση. Γύρω γύρω, πεταμένα παντού, σχισμένα κομμάτια χαρτιού που  παραπέμπουν προφανώς στην αποδόμηση της κοινωνίας και των ανθρώπινων σχέσεων.

Κάποια από  αυτά που βλέπουμε στην παράσταση, δεν ακούγονται ευχάριστα και μπορεί να ενοχλήσουν. Όμως, δεν πρέπει να ενοχλούμαστε όταν κάποιος μας παρουσιάζει απλά την αλήθεια, αυτήν που όλοι γνωρίζουμε αλλά αποσιωπούμε ή  δεν θέλουμε να παραδεχτούμε.

Αξίζει  να δείτε το έργο αυτό – και μάλιστα όλοι οι ενήλικες, νεότεροι  και μεγαλύτεροι- γιατί είναι επίκαιρο και μας αφορά όλους˙ είναι ένα χαστούκι στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία και το κύτταρό της, την οικογένεια, που τα μέλη της δυστυχώς έχοντας διαμορφώσει μια κουλτούρα πλήρους απαξίωσης το ένα του άλλου, αναλώνονται και σκοτώνονται ολημερίς για τα ανούσια, χάνοντας το βαθύτερο νόημα της ζωής και απομένοντας απόλυτα μόνα. Είναι μια καλή αφορμή για αφύπνιση και αλλαγή μιας στάσης που κανέναν μας δεν ωφελεί, καθώς τίποτε δεν μπορεί να σταθεί όταν καταρρέουν οι ανθρώπινες σχέσεις και τότε όλοι είμαστε πλέον ζημιωμένοι. 

Κείμενο: Γιάννης Οικονομίδης – Λένια Σπυροπούλου

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Στάθης Μαυρόπουλος

Σκηνικά – Κοστούμια: Σοφία Τσιριγώτη

Σχεδιασμός Φωτισμών: Διονύσης Καραθανάσης

Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Πηλεύς Τερζής

Κατασκευή σκηνικού: Γιώργος Μαυρόπουλος - Art Bebe Team

Επιμέλεια video - trailer: Αλέξανδρος Καντόρος

Φωτογραφίες – επιμέλεια εντύπων: Τάσος Θώμογλου

Ψιμυθιολόγος: Ειρήνη Σιγανού

Οργάνωση Παραγωγής – Επικοινωνία: Απόστολος Λιάπης

Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου «ΓΚΡΑΝ ΓΚΙΝΙΟΛ»    

Παίζουν:  Κώστας Βουρλιώτης

                    Γιάννης Κοντός

                    Ιωάννα Λαμνή

                    Πέτρος Μαλιάρας

                    Στάθης Μαυρόπουλος

                    Λένα Πετροπούλου

                    Δήμητρα Σταματίου

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΓΙΑ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ 

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 20 - 21 - 27 - 28 Νοεμβρίου

04 – 05 Δεκεμβρίου

ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ

21:15

Διάρκεια παράστασης

70 λεπτά