Δυνατή, κλασσική «ΗΛΕΚΤΡΑ»

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Μια δυνατή παράσταση, με υπέροχες ερμηνείες ήταν η Ηλέκτρα του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιώργου Λύρα, που παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Δάσους.

Τη δική του εκδοχή για την συνέχιση του μύθου των Ατρειδών δίνει εδώ ο Ευριπίδης, βάζοντας την Ηλέκτρα μετά την θανάτωση του πατέρα της Αγαμέμνονα από τον Αίγισθο και την Κλυταιμνήστρα να έχει απομακρυνθεί από την μητέρα της από το Άργος και να βρίσκεται παντρεμένη σε ένα φτωχικό σπίτι έξω από την πόλη με έναν γεωργό. Ο λόγος είναι για να είναι οι απόγονοι της ταπεινοί και όχι από επιφανή γενιά, ώστε να μην τολμήσουν να ζητήσουν εκδίκηση και να μην κινδυνεύσουν έτσι στο μέλλον η συζυγοκτόνος και ο εραστής της.

Στο ταπεινό αυτό σπίτι καταφθάνει ο εξόριστος από χρόνια Ορέστης με τον φίλο του Πηλάδη, ψάχνοντας την Ηλέκτρα για να μάθει τα νέα του σπιτικού του μα και αναζητώντας εκδίκηση. Ο παλιός παιδαγωγός του, που του έσωσε κάποτε τη ζωή, είναι ο μόνος που θα τον αναγνωρίσει. Τα δύο αδέρφια τότε ενώνουν τις δυνάμεις τους. Με προτροπή κυρίως της αμείλικτης και σκληρής Ηλέκτρας καταστρώνουν το σχέδιο της εξόντωσης του Αίγισθου μα και της ίδιας της μητέρα τους. Το μίσος που κατακαίει την καρδιά της Ηλέκτρας είναι άσβεστο. Τα βάσανά της, που τα επιτείνει η ίδια κάνοντας σκληρές δουλειές και φορώντας βρώμικα και φθαρμένα ρούχα την μετατρέπουν όλο και περισσότερο σε ένα αγρίμι που διψά να καταστρέψει αυτούς που σκότωσαν τον πατέρα της και την έφεραν σε αυτή τη θέση, χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες. Και για αυτό ακριβώς παρακινεί με λύσσα τον αδερφό της.

Ο Ορέστης θα διαπράξει τις δολοφονίες, ακόμη και αυτήν της μητέρας του παρά τους δισταγμούς του και τότε πια τίποτα δεν θα είναι όπως παλιά… Μετά την ανήκουστη και αβάσταχτη μητροκτονία Ορέστης και Ηλέκτρα καταρρέουν.  Στην "Ηλέκτρα" του ο Ευριπίδης πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρα κατασταλάζει στο αποτρόπαιον του εγκλήματος αυτού και στις τραγικές συνέπειες του. Μετά την πράξη αυτή οι ψυχές των δύο παιδιών στέκουν πια συντετριμμένες από τον φόβο και τη φρίκη, γεμάτες αμφιβολία και μεταμέλεια για ό,τι διέπραξαν.  Και είναι δυστυχείς οι δυο φονιάδες γιατί μαζί με τη μητέρα τους σκότωσαν για πάντα τη γαλήνη της ψυχής τους. Τα δυο αδέρφια μέσα από την απόγνωση και το αδιέξοδο, μέσα από το μίσος και την πικρία τους οδηγήθηκαν σε μία πράξη που ποτέ δεν έπρεπε να πραγματοποιηθεί, μια πράξη που δεν μπορούν να την αντέξουν και πάνω της τελικά συντρίβονται.

Ο Γιώργος Λύρας σκηνοθέτησε με σύνεση και μέτρο χωρίς να φτάσει σε ακρότητες, εστιάζοντας στις ερμηνείες των ηθοποιών, που καταφέρνουν άψογα να μεταφέρουν την κλιμάκωση των συναισθημάτων των ηρώων που υποδύονται. Άφησε εν τέλει άριστες εντυπώσεις μιας παράστασης άρτιας, ελκυστικής, δυνατής, όμορφης. Εξαιρετική η σκηνή της αναγνώρισης Ηλέκτρας και Ορέστη, καθώς και η σκηνή της αναγγελίας του θανάτου του Αίγισθου, με τον χορό να πάλλεται συγκλονισμένος στο έδαφος, αλλά και οι σκηνές της τελικής κατάρρευσης των πρωταγωνιστών. Μας τάραξε μόνο λίγο και άγγιξε ίσως την υπερβολή η σκηνή με το αποκομμένο κεφάλι του Αίγισθου, αν και κατάφερε σίγουρα να δημιουργήσει εντυπώσεις.

Εξαίσια η μετάφραση του Στρατή Πασχάλη, καθαρή, διαυγής, σαφής μα και ποιητική όπου χρειαζόταν, κράτησε αμείωτη την προσοχή και το ενδιαφέρον των θεατών.

Συγκλονιστική η ερμηνεία της Μαρίας Κίτσου στο ρόλο της Ηλέκτρας. Με σπαραγμό ψυχής, με πάθος και κραυγές, με μορφασμούς και ένταση, σε διαρκή κίνηση, με όλο της το είναι, αφουγκράζεται και ερμηνεύει μοναδικά τον ταραγμένο ψυχικό κόσμο της Ηλέκτρας, που διψά για εκδίκηση.

Κοντά της ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος, με υπέροχο παράστημα, ευγενής, με την εξαιρετική φωνή του, δίνει σάρκα και οστά στον δυστυχή Ορέστη και ακολουθεί ερμηνευτικά με προσήλωση τις διακυμάνσεις της ψυχής του ήρωα που φτάνει μέχρι την μητροκτονία.

Στο ρόλο του γέροντα παιδαγωγού, πολύπειρος, εξαίσιος, ο μεγάλος Γιώργος Κωνσταντίνου, μια ήρεμη μα και απόλυτα μεστή δύναμη, εντυπωσιάζει και  συμπληρώνει το παζλ των πρωταγωνιστών.

Η Ιωάννα Μαυρέα αναλαμβάνει τον άβολο  ρόλο της Κλυταιμνήστρας και αν και βασίλισσα, ταπεινή, συγκαταβατική, δικαιολογεί με θάρρος τις πράξεις της και εκθέτει τα επιχειρήματά της.

Στο ρόλο του γεωργού, ικανός, προσηνής, επικοινωνιακός, μας κερδίζει ο Γιώργος Δεπάστας.

Άγγελος γίνεται ο δυναμικός Νίκος Λεκάκης, που μας κατακτά και συγκινεί με τη συγκλονιστική αφήγηση της δολοφονίας του Αίγισθου.

Τέλος στο ρόλο του Κάστορα επαρκής και ο Ιάσονας Παπαματθαίου, ενώ σιωπηλοί παραμένουν στο έργο οι Σπύρος Κυριαζόπουλος ως Πυλάδης και Αντώνης Σταμόπουλος ως Πολυδεύκης.

Τρυφερός, ευγενικός, ο χορός των έξι γυναικών δεν μας τραγούδησε καθόλου αν και θα το θέλαμε, αλλά απάγγειλε μόνο τα λόγια γεμίζοντας παρ' όλα αυτά το χώρο με θετική αύρα αλλά και δυναμισμό. Στο χορό συμμετείχαν οι Φανή Αποστολίδου, Κορίνα Θεοδωρίδου, Πίνα Κούλογλου, Άννα Κωνσταντίνου, Γωγώ Παπαϊωάννου και Βάσια Χρήστου.

Εντυπωσιακό το σκηνικό του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη με την πέτρινη σκούρη υπερυψωμένη καλύβα, σπιτικό της Ηλέκτρας, να ξεχωρίζει ανάμεσα σε άλλες. Μα και τα κοστούμια έκαναν εντύπωση, σκούρα και αυτά, όπως και η υπόθεση, σε αποχρώσεις του μαύρου, του καφέ και του γκρι με δερμάτινες λεπτομέρειες. Παντελόνι το ένδυμα για την Ηλέκτρα ίσως για να υποδηλώσει το δυναμικό και το αμείλικτο του χαρακτήρα, την σκληρότητα και την αποφασιστικότητά της που περισσότερο σε αρσενικό παραπέμπουν.

Την παράσταση έκλεψαν αναμφίβολα οι υπέροχοι φωτισμοί και χρωματισμοί που απέδωσε με μαεστρία ο Αλέξανδρος Αλεξάνδρου δίνοντας ένα συναρπαστικό αποτέλεσμα.

Τέλος, η μουσική υπόκρουση του Αντώνη Παπακωνσταντίνου έντυσε και φόρτισε κατάλληλα τις πιο δυνατές στιγμές του δράματος.

Η Ηλέκτρα του Ευριπίδη, μια παράσταση που δημιούργησαν άξιοι και ικανοί συντελεστές, κατάφερε να καταπιαστεί με επιτυχία με  τον μύθο των Ατρειδών και την εκδοχή του Ευριπίδη και να μεταφέρει εξαίσια και πειστικά στους θεατές τη σκοτεινή  υπόθεση αλλά και την βαριά ψυχοσύνθεση των ηρώων, αφήνοντας σε όλους άριστες εντυπώσεις!

 

Συντελεστές

Μετάφραση: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λύρας
Δραματουργική συνεργασία: Ειρήνη Μουντράκη
Σκηνικά – Κοστούμια: Απόλλων Παπαθεοχάρης
Κίνηση: Θανάσης Ακοκκαλίδης
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αναστασία Πανοπούλου
Οργάνωση παραγωγής: Ντόρα Βαλσαμάκη
φωτογραφίες παράστασης: Νίκος Ζήκος
Trailer παράστασης: Άλεξ Κωνσταντινίδης
Poster artwork: Θοδωρής Λαλάγκας
Social media Διαφήμιση: Renegade media Βασίλης Ζαρκαδούλας
Δημόσιες σχέσεις: Μαργαρίτα Δρούτσα 

Πρωταγωνιστούν (με σειρά εμφάνισης):

Γεωργός: Γιώργος Δεπάστας
Ηλέκτρα: Μαρία Κίτσου
Ορέστης: Δημήτρης Γκοτσόπουλος
Πυλάδης: Σπύρος Κυριαζόπουλος
Γέροντας: Γιώργος Κωνσταντίνου
Άγγελος: Νίκος Λεκάκης
Κλυταιμνήστρα: Ιώαννα Μαυρέα
Διόσκουροι: Ιάσονας Παπαματθαίου – Αντώνης Σταμόπουλος

Χορός ​(αλφαβητικά): Φανή Αποστολίδου, Κορίνα Θεοδωρίδου, Πίνα Κούλογλου, Άννα Κωνσταντίνου, Γωγώ Παπαϊωάννου, Βάσια Χρήστου
Παραγωγή: Θεατρικές Επιχειρήσεις Τάγαρη

 

Πρόγραμμα Περιοδείας

25 Ιουνίου | Θέατρο Κατράκειο Νίκαιας στις 21.30

26 και 27 Ιουνίου | Κηποθέατρο Παπάγου στις 21.00

28 Ιουνίου | Θέατρο Άλσους Δ. Κιντής Ηλιούπολη στις 21.30

30 Ιουνίου | Αμφιθέατρο Βεάκειο Πειραιάς στις 21.30

1 Ιουλίου | Θέατρο Πέτρας Πετρούπολη στις 21.30

2 Ιουλίου | Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη Βύρωνας στις 21.30

6 Ιουλίου | Ανοιχτό Θέατρο ΕΗΜ Φρόντζος Ιωάννινα στις 21.30

7 Ιουλίου | Υπαίθριο Θέατρο Καστράκι Γρεβενών Γρεβενά στις 21.30

8 και 9 Ιουλίου | Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων Φίλιπποι στις 21.30

10 Ιουλίου | Δημοτικό Θέατρο Ν. Ιωνίας Βόλος στις 21.30

11 Ιουλίου  | Κηποθέατρο Αλκαζάρ Λάρισα στις 21.30

13 Ιουλίου | Ανοιχτό Θέατρο Γιαννιτσών, Γιαννιτσά στις 21.30

14 Ιουλίου | Ανοιχτό Θέατρο Λόφου Κιλκίς στις 21.30

15 Ιουλίου | Δημοτικό Θερινό Θέατρο Κομοτηνής, Κομοτηνή στις 21.30

16 Ιουλίου | Θέατρο Αλτιναλμάζη Αλεξανδρούπολη στις 21.30

17 Ιουλίου | Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο Ξάνθη στις 21.30

18, 19 και 20 Ιουλίου | Θέατρο Δάσους Θεσσαλονίκη στις 21.30

22 Ιουλίου | Αμφιθέατρο Σίβηρης, Σίβηρη στις 21.30

23 Ιουλίου | Θέατρο Νέων Μουδανιών, Μουδανιά στις 21.30

24 Ιουλίου | Φεστιβάλ Ολύμπου Αρχαίο Θέατρο Δίον στις 21.30

25 Ιουλίου | Θέατρο Φρύνιχος Δελφοί στις 21.30

27 και 28 Ιουλίου | Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης Ηράκλειο Κρήτης στις 21.30

29 Ιουλίου | Ερωφίλη Φορτέζα Ρέθυμνο Κρήτης στις 21.30

30 Ιουλίου | Θέατρο Ανατολικής Τάφρου Χανιά Κρήτης στις 21.30

3 Αυγούστου | Ευριπίδειο Θέατρο Σαλαμίνας, Σαλαμίνα στις 21.30

4 Αυγούστου | Πολιτιστικό και Αθλητικό Πάρκο Νέα Μάκρη στις 21.30

5 Αυγούστου | Θέατρο Ορέστης Μακρής Χαλκίδα στις 21.30

8 Αυγούστου | Αρχαίο Θέατρο Άργους, Άργος στις 21.30

9 και 10 Αυγούστου | Κάστρο Καλαμάτας, Καλαμάτα στις 21.30

11 Αυγούστου | Αρχαίο Θέατρο Φλόκας, Φλόκα στις 21.30

12 Αυγούστου | Αρχαίο Θέατρο Ήλιδας , Ήλιδα στις 21.30

13 Αυγούστου | Θέατρο Γεώργιος Παππάς Αίγιο στις 21.30

20 Αυγούστου | Ανοιχτό Θέατρο Καστρομηνάς, Χίος στις 21.30

21 και 22 Αυγούστου | Κάστρο Μυτιλήνης, Μυτιλήνη στις 21.30

25 Αυγούστου | Θέατρο Αλίκη Βουγιουκλάκη Βριλήσσια στις 21.30

26 Αυγούστου | Θέατρο Αλέξης Μινωτής Αιγάλεω στις 21.30

27 Αυγούστου | Δημοτικό Θέατρο Κορυδαλλού Θανάσης Βέγγος, Κορυδαλλός στις 21.30

28 Αυγούστου | Ανοιχτό Θέατρο Κρύας Λιβαδειά στις 21.30

29 Αυγούστου | Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο Μοσχοποδίου Θήβα στις 21.30

30 Αυγούστου | Θέατρο Άλσους Δ. Κιντής Ηλιούπολη στις 21.30

31 Αυγούστου | Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης Μενίδι στις 21.30

3 και 4 Σεπτεμβρίου | Φάληρο στις 21.30

2