Μια ατμοσφαιρική παράσταση με εξαιρετικές ερμηνείες, που σκηνοθέτησε με πραγματική έγνοια και αφοσίωση ο ταλαντούχος και πάντα ανήσυχος Θανάσης Σαράντος είναι το «Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα», που παρουσιάζει σε περιοδεία ανά την Ελλάδα το Κ.Θ.Β.Ε. Πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό έργο του συγγραφέα Ευγένιου Ο’ Νήλ, και ένα από τα σημαντικότερα δράματα ψυχολογικού ρεαλισμού του 20ου αιώνα που καθρεφτίζει τις βαριές, αρρωστημένες σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς του σε μια αναμφίβολα ιδιαίτερα τοξική περίοδο για όλους.
Ο Ο’ Νηλ είναι ένας από τους
μεγαλύτερους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Τέσσερα από
τα θεατρικά του τιμήθηκαν με το βραβείο Πούλιτζερ, ενώ ο ίδιος τιμήθηκε με το Νόμπελ
λογοτεχνίας το 1936. Μυήθηκε στον ρεαλισμό από τον Ίψεν, τον Τσέχωφ και άλλους ευρωπαίους
συγγραφείς, μόνο που στη συνέχεια εδραίωσε την δική του πορεία, ακολουθώντας μια
περισσότερο απαισιόδοξη στάση απέναντι στους ανθρώπους και τα πράγματα.
Η υπόθεση αφορά μιαν ημέρα
του Αυγούστου του 1912 από την ζωή της οικογένειας του στο εξοχικό τους στο
Κονέντικατ. Ο Τζέιμς Τάιρον, ο πατέρας, είναι ένας πετυχημένος οικονομικά αλλά αποτυχημένος καλλιτεχνικά
ηθοποιός, με μόνη του σκέψη πάντα το χρήμα, τις επενδύσεις και το κέρδος που απομυζούν
την προσωπικότητά του. Η σύζυγός του Μαίρη, μια δυστυχισμένη μητέρα που έχασε
σε πολύ μικρή ηλικία το δεύτερο παιδί της και αργότερα εθίστηκε στη μορφίνη. Ο
πρωτότοκος γιος τους Τζέιμι, μέτριος ηθοποιός και αλκοολικός, ενώ ο μικρότερος γιός Έντμοντ, πρώην ναυτικός, ο
διανοούμενος της οικογένειας, ο οποίος όπως αποδεικνύεται πάσχει από φυματίωση.
Καθώς η μέρα φεύγει και πέφτει το σκοτάδι οι χαρακτήρες των ηρώων σε αντίθεση
φωτίζονται και αποκαλύπτονται. Μια κατεστραμμένη οικογένεια που τα μέλη
της εξαπολύουν μύδρους κατηγοριών και επιρρίπτουν σωρεία
ευθυνών το ένα στο άλλο. Τοξικές σχέσεις γεμάτες θυμό κι αδιέξοδα και κουβέντες πικρές, σκληρές, τσακιστικές. Και
μια απόλυτη παραίτηση των μελών της από οποιαδήποτε δράση και προσπάθεια να
ξεφύγουν από αυτόν τον σκοτεινό κλοιό.
Όλα αυτά μέσα από μιαν
έξοχη, ρεαλιστική, ώριμη μετάφραση του Νίκου Γκάτσου όπου ο λόγος, αυτός με τον
οποίον αλληλοβάλλονται και
αλληλοπροσβάλλονται τα μέλη της οικογένειας, καθρεφτίζεται κυρίαρχος και διαυγής σε ένα έργο που ούτως η άλλως η δράση
απουσιάζει.
Τι έχει να πει το έργο αυτό
στην εποχή μας; Αντικατοπτρίζει άραγε έστω κάπως τις σύγχρονες οικογενειακές
σχέσεις, τις σχέσεις γονέων παιδιών; Σίγουρα κάποια μαθήματα έχει να δώσει
ενάντια σε ασυλλόγιστες κουβέντες, παρεμβατικές συμπεριφορές και αλόγιστη
επίρριψη ευθυνών. Κυρίως όμως είναι ένα προϊόν υπερβολής που αφορά μια πολύ
αρνητική περίοδο της ζωής του συγγραφέα, η συνολική πορεία του οποίου και της
οικογένειάς του στην πραγματικότητα δεν
υπήρξε τόσο μαύρη και ζοφερή όσο παρουσιάζεται στο έργο αυτό.
Πολλοί οι συμβολισμοί του
έργου, όπως η ομίχλη που κυριαρχεί παντού, απαγορεύοντας τους ήρωες να δουν καθαρά όχι μόνο το τοπίο, αλλά και την ίδια τους τη ζωή και οι σειρήνες της ομίχλης και των πλοίων που ακούγονται
συνεχώς και λειτουργούν σπαρακτικά σαν μια κραυγή αγωνίας των ηρώων, μια
λυπητερή υπόκρουση που σιγοντάρει το έργο.
Κλασσική αλλά άψογη η
σκηνοθεσία του Θανάση Σαράντου δίνει ένα άρτιο αποτέλεσμα. Κίνηση τόση όση
χρειάζεται και ο χώρος γεμίζει εξαιρετικά από τους πρωταγωνιστές που μας κρατούν εκεί, αφοσιωμένους στο έργο από
την πρώτη ως την τελευταία στιγμή. Υποβλητική η ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι υπέροχοι φωτισμοί και τα παιχνίδια σκότους
φωτός του Λευτέρη Παυλόπουλου και οι μουσικές του Κωνσταντίνου Ευαγγελίδη που
συνοδεύουν το έργο. Και μια σκηνοθεσία σίγουρα με έμφαση στις ερμηνείες, ενός
έργου που ούτως ή άλλως είναι ένα έργο πρωταγωνιστών.
Η μεγάλη πρωταγωνίστρια Βέρα
Κρούσκα καταθέτει σώμα και ψυχή σε μια ανεπανάληπτη ερμηνεία, με κορύφωση τις
στιγμές που βρίσκεται υπό την επήρεια της μορφίνης. Εύθραυστη, ευάλωτη,
επιρρεπής, παγιδευμένη στον εθισμό της, τραγική. Δυστυχής καθώς ονειροπολεί τις
ευτυχισμένες στιγμές της νεότητας, παραμένει η χαϊδεμένη όλων από την αρχή ως
το τέλος του έργου, αφού επικρατεί η αγάπη προς το πρόσωπό της και το καταθέτει
αυτό.
Πλάι της ερμηνευτικά άριστος
ο Πέρης Μιχαηλίδης, φυσικός, στιβαρός, ακολουθεί κι αυτός με απαράμιλλη συνέπεια
τις διακυμάνσεις του ρόλου του από τις εξαιρετικά σκληρές στιγμές με τους γιούς
του, ως στις εξαιρετικά τρυφερές με τη σύζυγό του. Μπράβο!
Στο ρόλο του Τζέιμι ο
σκηνοθέτης Θανάσης Σαράντος μοιάζει να πραγματοποιεί ένα όνειρο ζωής να
σκηνοθετήσει και να παίξει στο έργο αυτό και το κατανοούμε αυτό από το ιδανικό
αποτέλεσμα. Ο Σαράντος έχει εισέλθει στα τρίσβαθα της ψυχολογίας όλων των ηρώων
του για να σκηνοθετήσει και αντικατοπτρίζεται αυτό και στην ερμηνεία του.
Υποδειγματικός στο ρόλο του Έντμοντ και ο νεαρός Χρήστος
Διαμαντούδης που έχει αποδείξει και στο παρελθόν πως σηκώνει τους μεγάλους
ρόλους. Μια ήσυχη δύναμη με εξαιρετικές κορυφώσεις σε ξεσπάσματα γέλιου ή θυμού,
αλλά και ισάξιες σκηνές νηφαλιότητας.
Μαζί τους η Σταυριάνα
Παπαδάκη στο ρόλο της Κάθλιν της
υπηρέτριας, συμπαθητική και ευχάριστη, με την τρυφερή ερμηνεία της σπάει το
βάρος του σκοτεινού κατά τα άλλα έργου.
Αξίζει να αναφέρουμε τα
υπέρκομψα κοστούμια εποχής της Μπιάνκας Νικολαρεΐζη και τα ανάλογα του κλίματος
και της εποχής σκηνικά της Άσης Δημητρολοπούλου.
Το ταξίδι της μεγάλης μέρας
μέσα στη νύχτα έγινε ένα ταξίδι, όπου καλλιτέχνες σεμνοί, υποδειγματικοί,
εργάστηκαν σκληρά με όραμα και ζήλο, μια δυνατή, δεμένη ομάδα που μετουσιώθηκε
σε πραγματική οικογένεια για να καταφέρει αυτό το αποτέλεσμα. Αξίζει να το
δείτε για να γνωρίσετε αυτό το πηγαίο αυτοβιογραφικό έργο του Ευγένιου ο’ Νηλ,
το καλύτερό του έργο και για να απολαύσετε
τις μεγάλες ερμηνείες των πρωταγωνιστών. Το παρατεταμένο σας χειροκρότημα στο
τέλος θα σφραγίσει αναμφίβολα αυτή την εξαιρετική δουλειά.
Σύντομα κοντά σας σε Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Γιαννιτσά, Ιωάννινα και Σάββατο και Κυριακή 25 και 26 Σεπτεμβρίου στη Μονή Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου