Κ.Θ.Β.Ε. Στην ΕΠΙΔΑΥΡΟ με απολαυστική «ΕΛΕΝΗ» παρωδία!

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Με μιαν εξαιρετική πρόταση και μια πρωτοποριακή παράσταση κατέρχεται φέτος το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στην Επίδαυρο, μια δουλειά που αξίζει της προσοχής όλων! Πρόκειται για το έργο «Ελένη» του Ευριπίδη σε μια σύγχρονη, καινοτόμα  σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου.

Το έργο «Ελένη» του Ευριπίδη, βασίζεται σε μια δεύτερη εκδοχή του γνωστού σε όλους μας μύθου για την αρπαγή της από τον Πάρη, σύμφωνα με την οποία η Ελένη δεν έφυγε στα αλήθεια στην Τροία προδίδοντας τον Μενέλαο, αλλά με εντολή της Ήρας μεταφέρθηκε κρυφά στην Αίγυπτο, υπό την προστασία του βασιλιά Πρωτέα. Στην Τροία πήγε μόνο μια οπτασία της, ένα ομοίωμα φτιαγμένο από τους θεούς. Οι  Έλληνες  λοιπόν ταλαιπωρήθηκαν  και πολέμησαν δέκα ολόκληρα χρόνια για ένα τίποτα και  χωρίς λόγο, «....για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη…» κατά τον Σεφέρη, όπως κραυγάζει αυτό το βαθιά αντιπολεμικό έργο του Ευριπίδη.

Ο εμπνευσμένος, καταξιωμένος θεατρικός σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου επιστρέφει στη γενέθλια πόλη του τη Θεσσαλονίκη και σκηνοθετεί με έναν αιρετικό τρόπο την Ελένη, την Ελένη του ανήσυχου, του πρωτοπόρου, του  επίσης αιρετικού Ευριπίδη, αυτού που για τις απόψεις του και τα έργα του κατακρίθηκε και πολεμήθηκε από πολλούς.

Η άποψή του σκηνοθέτη είναι ξεκάθαρη. Δεν ανεβάζει την Ελένη ως μια τραγωδία με κάποια ήπια κατά τόπους κωμικά στοιχεία, κάτι  που οι περισσότεροι μέχρι τώρα έχουν κάνει . Ανεβάζει μια εντελώς διασκεδαστική Ελένη, με απόλυτη εστίαση στο κωμικό στοιχείο. Και η τραγωδία μετασχηματίζεται μαγικά σε ιλαροτραγωδία και εν τέλει παρωδία. Ο Παπαβασιλείου πιάνεται από το κάθε τι και με το μαγικό ραβδάκι της υπερβολής φτιάχνει ένα άλλο έργο πάνω στο έργο με εξαιρετικό αποτέλεσμα! Υπερβολή στην εκφώνηση, υπερβολή στην κίνηση, πάθος,  γκροτέσκες πινελιές, πλήθος σκηνοθετικά τεχνάσματα και αστεία στιγμιότυπα. Μόνο ελάχιστες στιγμές φαίνεται πως κινδύνεψε να ξεφύγει κάπως το παιχνίδι αυτό από το ιδανικό, κάτι που  εν τέλει δεν έγινε  ποτέ και οι ισορροπίες διατηρήθηκαν όπως έπρεπε. Και η μουσική συνέβαλε στο όλο  εγχείρημα, καθώς κάποια πιο σοβαρά αποσπάσματα αποδίδονται τραγουδιστά, ελαφρύνοντας όπου είναι απαραίτητο τα δρώμενα και τις καταστάσεις.

Μιλάμε λοιπόν για μια ιδιαίτερη προσέγγιση του σκηνοθέτη, μια διαφορετική ανάγνωση του κειμένου, μια καινοτόμα, τολμηρή ματιά, μια προσωπική άποψη που κάτι νέο κι ενδιαφέρον έχει να πει στη δραματουργία και γι αυτό τον συγχαίρουμε! Στην απόδοση αυτήν αξίζει να σημειώσουμε τη σημαντική συμβολή  της σύγχρονης, αξιόλογης, αναλόγου ύφους μετάφρασης- απόδοσης του Παντελή Μπουκάλα.

Στο ρόλο της Ελένης η Έμιλυ Κολιανδρή είναι αναμφίβολα μια καλλονή και μας κατακτά. Καλλίγραμμη, λυγερή, ευλύγιστη, έπαιξε, χόρεψε και τραγούδησε, τα έκανε όλα και κατάφερε να βγάλει πολύ γέλιο σε μια άλλοτε πιο βαθιά κι άλλοτε ελαφρύτερη ερμηνεία.

 Ο βραβευμένος Θέμης Πάνου ανέλαβε επάξια και μπήκε βαθιά μέσα στον αμήχανο ρόλο του πρώην κραταιού Μενέλαου, αναδεικνύοντας για άλλη μια φορά το ταλέντο του.

Μεγαλειώδης ο Γιώργος Καύκας στο ρόλο του Θεοκλύμενου μας καθήλωσε, απέδωσε με μεγάλη πειστικότητα τις πολλαπλές διακυμάνσεις του ρόλου του και απέδειξε για άλλη μια φορά την μεγάλη κλάση του.

Επιβλητική και  η Αγορίτσα Οικονόμου ανέβηκε με μοναδική ένταση και δύναμη στη σκηνή και ερμήνευσε υπέροχα το ρόλο της Μάντισσας Θεονόης.

Στο σύντομο ρόλο της Γερόντισσας διακρίθηκε για άλλη  μια φορά η υπέροχη μεγάλη κυρία του θεάτρου της Θεσσαλονίκης, Έφη Σταμούλη.

Μια μοναδική ερμηνεία στο ρόλο του Τεύκρου κατέθεσε ο ικανότατος ηθοποιός Δημήτρης Μορφακίδης,  με ιδιαίτερο λόγο και κίνηση, συνθέτοντας μια ξεχωριστή, κωμική φιγούρα.

Ο Δημήτρης Κολοβός στο ρόλο του Αγγελιοφόρου Α΄ έμπειρος και σταθερός  όπως πάντα, ενώ στο ρόλο του Αγγελιοφόρου Β΄ ο Άγγελος Μπούρας έδωσε μια εξαιρετική ερμηνεία που θα θυμόμαστε.

Επάξια τέλος κινήθηκαν οι Νικόλας Μαραγκόπουλος και Ορέστης Παλιαδέλης ως Διόσκουροι βγάζοντας άφθονο γέλιο με την περιβολή τους, ενώ ικανός ήταν και ο Παναγιώτης Παπαϊωάννου ως Θεράπων.

Την παράσταση όμως έκλεψε αναμφίβολα ο χορός! Οι κοπέλες με τα μπανιερά και τα ρομπάκια έδωσαν  τον καλύτερο εαυτό τους με ερμηνευτική δεινότητα, κέφι, χορό, κίνηση , νάζια και τσαλίμια και ακραίες ερμηνείες, άλλοτε σαν κορίτσια του καμπαρέ «Το ωραίο Κάιρο» κι άλλοτε σαν λουόμενες σε πλαζ. Οι χορογραφίες είναι του Δημήτρη Σωτηρίου.

Εξαίρετη η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου κινείται ανάμεσα σε  πολλά είδη, από αμανέδες και λαϊκά άσματα μέχρι ταγκό και απαλές μελωδίες και ως αναπόσπαστο κομμάτι του έργου, συντελεί τα μέγιστα στο χαρακτήρα της παράστασης. Αξίζει μια μνεία και στους άξιους μουσικούς που εκτέλεσαν ζωντανά όλα τα τραγούδια. Η ενορχήστρωση είναι του Γιώργου Δούσου και η μουσική διδασκαλία του ιδίου και της Χρύσας Τουμανίδου.

Τα σκηνικά του Άγγελου Μέντη μινιατούρες από πυραμίδες, φοίνικες και πολύ χρυσό, και στο κέντρο ο τάφος του βασιλιά Πρωτέα, είναι ένα κομμάτι από την Αίγυπτο. Μεγαλεπήβολα και  τα κοστούμια του ιδίου ακολουθούν και αυτά το χαρακτήρα τις υπερβολής, μεταξωτά, σατέν και γυαλιστερά. Ξεχωρίσαμε ιδιαιτέρα το ασημί κοστούμι της Ελένης , το κοστούμι της Θεανόης, πραγματική υπερπαραγωγή,  αλλά και το μαύρο - χρυσό του Θεοκλήτορα. Πραγματικά ιδιαίτερα, σχεδόν κραυγαλέα και  τα εύχρηστα πολυμορφικά κοστούμια ρόμπες του χορού σε έντονα ντεσέν και πράσινες αποχρώσεις. Αξίζει τέλος να γίνει μια μνεία στους υπέροχους, δημιουργικούς φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου που συντέλεσαν στην απόδοση του ύφους της παράστασης.

Οι εξαιρετικές φωτογραφίες της παράστασης είναι όπως πάντα του Τάσου Θώμογλου.

Δείτε την Ελένη του Ευριπίδη  από το ΚΘΒΕ γιατί είναι μια  παράσταση πρόκληση για τον κάθε θεατή, όπως πρόκληση ήταν και για τους δημιουργούς της. Μια πρόκληση που φαίνεται πως πέτυχε απόλυτα, πραγματικά  ένα βήμα μπροστά στα θεατρικά δρώμενα αλλά και ένα βήμα μπροστά για το Κρατικό θέατρο. Ακολουθήστε λοιπόν κι εσείς οπωσδήποτε τα βήματά της σε  περιοδεία σε όλη  την Ελλάδα και βέβαια 12 και 13  Αυγούστου στην Επίδαυρο. Αξίζει τον κόπο!!