Με ντοκουμέντα «Η βιογραφία του πατρογονικού»

Κριτική της Βικτωρίας Ιωσηφίδου

Ένα σπίτι, μια πόλη, μία χώρα, ένας ολόκληρος λαός! Η αναζήτηση της βιογραφίας και της διαδρομής μέσα στο χρόνο ενός νεοκλασικού πατρογονικού σπιτιού στην Καβάλα  ήταν μόνο η αφορμή για να ξετυλιχτούν  σαν το κουβάρι οι βιογραφίες των πολύπαθων ιδιοκτητών του Δημητρίου Σούλα και Χρήστου Παπανικολάου και των οικογενειών τους,  και μέσα από αυτές η ιστορία της περιοχής  αλλά και της Ελλάδας γενικότερα από τα τέλη του 18^ου αιώνα περίπου.

Η συγγραφέας κυρία Μάγκυ Κριθαρέλλη, απόγονος της μίας οικογένειας, σε ρόλο ερευνήτριας εισβάλλει στις ζωές των δύο κτητόρων του  και μαζί με  τις γλυκόπικρες  ζωές τους ανακαλύπτει  και αναδεικνύει άγνωστα ή ίσως αφώτιστα κομμάτια της ελληνικής ιστορίας, από τις περιπλανήσεις ανά την Ελλάδα των πρώτων ιδιοκτητών στο δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα ώσπου να στεριώσουν τελικά στην Καβάλα, ως τις σκληρές περιόδους της βουλγαρικής κατοχής που σημάδεψαν τους ανθρώπους της, αλλά και την μεγάλη διαδρομή της εκμετάλλευσης του καπνού που έφερε την ευημερία στην περιοχή και τις όμορφες μέρες.

Ντοκιμαντέρ στο θέατρο θα χαρακτήριζα την παραγωγή αυτή καθώς εξελίσσεται με βάση μια σειρά από ντοκουμέντα κυρίως από τα αρχεία των οικογενειών, που προβάλλονται,   όπως δεκάδες φωτογραφίες αλλά και γράμματα, σημειώματα, τηλεγραφήματα ως και ένα μοναδικό λειτουργικό χειρόγραφο στα περιθώρια του οποίου αναγράφονταν όλες οι σημαντικές στιγμές της οικογενειακής ιστορίας των πρώτων ιδιοκτητών του.

Δυο νεαροί ηθοποιοί, μια γυναίκα και ένας άντρας αλλά και μια μικρούλα δίνουν ζωή στο έργο αυτό με  την αφήγησή τους αλλά και μέσα από μικρά λειτουργικά δρώμενα, με κίνηση, χορό, παιχνίδια με τις σκιές. Η κοπελιά αεικίνητη, αέρινη, τρυφερή, ο νέος στιβαρός, το κοριτσάκι αγγελάκι.

Το σκηνικό είναι μόνο ένας σκελετός σπιτιού που όμως κινείται λαμβάνοντας και άλλους ρόλους και μαζί του ως σκηνικά στοιχεία ελάχιστα  αντικείμενα μινιατούρες, μιας και η «βιογραφία του πατρογονικού» εστιάζει εν τέλει τις βιογραφίες των ηρώων και στο επίκεντρο είναι ο άνθρωπος.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας Θοδωρής Γκόνης σκηνοθετεί το έργο εστιάζοντας  γύρω από ένα ρολόι που καρφωμένο στον τοίχο του πατρογονικού παραμένει εκεί δεκάδες χρόνια και εξακολουθεί να χτυπά όπως και η καρδιά του, γύρω από τους δείκτες του ρολογιού που δεν σταματούν να γυρίζουν μετρώντας μαζί με το χρόνο και τα χρόνια της ζωής του σπιτιού.

Αλλά αυτό που κυρίως  αφορά το σκηνοθέτη και πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι η ευαισθητοποίησή του και η ιδέα  επιλέγοντας το έργο αυτό να αναδείξει ένα κομμάτι της τοπικής ιστορίας της Καβάλας- κάτι που παραμελούν τα ΔΗΠΗΘΕ - γεγονός που με την προβολή του μπορεί να εξελιχθεί και ως μοχλός τουριστικής ανάπτυξης για τον κάθε τόπο.

Η παραπάνω παραγωγή είναι λοιπόν  μια ευτυχής συγκυρία της συνύπαρξης  φωτισμένων ιδιοκτητών του σπιτιού που φρόντιζαν να κρατούν αναλυτικά αρχεία, μιας ανήσυχης απογόνου ερευνήτριας που μπήκε στην διαδικασία της αναζήτησης αρχείων και πηγών και της συγγραφής του έργου, αλλά και ενός εμπνευσμένου καλλιτεχνικού διευθυντή που αποφάσισε να το αναδείξει. Έτσι γράφεται τελικά η ιστορία!

Δείτε το για να γνωρίσετε  άγνωστες πτυχές της ιστορικής μας διαδρομής, για να αντικρίσετε με συγκίνηση τις εικόνες,  τις ζωές, τους πόνους, τις χαρές και τις λύπες κάποιων ανθρώπων που θα μπορούσαν να είναι και οι δικοί μας παππούδες, ένας καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας και ιστορίας.  Αλλά και για να μάθετε που κατέληξε τελικά το εξαιρετικό πατρογονικό χειρόγραφο της οικογένειας Σούλα από φόβο μην κακοπέσει στα ελληνικά χέρια, που δυστυχώς συχνά δεν τιμούν και δεν αναδεικνύουν επαρκώς τα ιστορικά ντοκουμέντα.

Συντελεστές:

Σκηνοθεσία: Θοδωρής Γκόνης
Κείμενο παράστασης: Πάνος Δεληνικόπουλος, Κατερίνα Λιάτσου, Θοδωρής Γκόνης
Σκηνικά/Κοστούμια: Ανδρέας Γεωργιάδης
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Κατασκευή σκηνικού: Γιώργος Μαστοράκης, Γιάννης Σταυρίδης
Ειδικός συνεργάτης: Στράτος Καλαφάτης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μιχάλης Αγγελίδης, Κατερίνα Συμεωνίδου
Χειρισμός ήχου παράστασης: Κωνσταντίνος Γαρουφαλλίδης
Χειρισμός κονσόλας φωτισμών: Γιώργος Τριανταφυλλίδης

Παίζουν οι ηθοποιοί : Ελένη Μαβίδου, Παύλος Σταυρόπουλος
Συμμετέχει η μικρή Κατερίνα Σεμερτζίδη