«TOC TOC, Αγάπη ρε…»

Κριτική του Θοδωρή Καραμητόπουλου

Έξι άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι συναντιούνται σε έναν απλό χώρο αναμονής ενός ιατρείου, σε ένα έντονα διαλεκτικό πλαίσιο. Και η πλοκή δεν αργεί να ξετυλιχθεί, στην αρχή διστακτικά, σχεδόν φοβισμένα, μα συνάμα τόσο ανθρώπινα. Έξι άνθρωποι με ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές ή «τικ» αρχίζουν να εξομολογούνται ο ένας στον άλλο τις δυσκολίες στην καθημερινότητά τους, την ίδια τους τη ζωή. «Τικ» που όπως πληροφορούμαστε αφορούν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μετά από μια εύστοχα σταδιακή παρουσίαση κάθε περίπτωσης, μετά την είσοδο και του τελευταίου ασθενή στον χώρο αναμονής, ο θεατής αισθάνεται ότι η εικόνα ολοκληρώθηκε, το παζλ συμπληρώθηκε. Και τότε αρχίζει μια αυθόρμητη ομαδική ψυχοθεραπεία, η κοινωνία του ατομικού προβλήματος στην ομάδα. Και δεν είναι εύκολο να αρχίσεις να εξομολογείσαι τα της ψυχής σου σε μια έντονα αυτιστική εποχή που λίγος χρόνος και ακόμα λιγότερο ενδιαφέρον υπάρχει για το πρόβλημα του «άλλου».   

Έξι δυνατές ερμηνείες από ισάριθμους ηθοποιούς: Ο Κώστας Σπυρόπουλος ως Βασίλης, ταξιτζής στο επάγγελμα, άτομο με αυτισμό και με το τικ της αριθμομανίας δεν σταματά να κάνει υπολογισμούς και πράξεις. Είναι απορροφημένος στη ζωή του και το επάγγελμά του όντας ένας χαρακτήρας εκκεντρικός, μα τόσο ανθρώπινος, άμεσος και κλασικός θεσσαλονικιός! Ένας απολαυστικά αθυρόστομος Δημήτρης Σταρόβας, ο οποίος ζει με το σύνδρομο Gilles de la Tourette ή σύνδρομο της κοπρολαλίας, το οποίο είναι το μοναδικό από τα παρουσιάζομενα στην παράσταση που δεν θεραπεύεται σχεδόν ποτέ και χαρακτηρίζεται από εκδήλωση θυμού. Όση ώρα διαρκεί η παράσταση, τον ακούς να βρίζει, να γαυγίζει και να κάνει άσεμνες χειρονομίες μα δεν θες να σταματήσει. Μία Χρύσα Ρώπα «εις διπλούν», καθώς υποδύεται μια κοπέλα με το σύνδρομο της παλιλαλίας, επαναλαμβάνοντας με εξαιρετική συνέπεια και ακρίβεια τα πάντα στον λόγο της. Η ίδια κοπέλα ζει παράλληλα και με το σύνδρομο του Παλιμπαιδισμού ή σύνδρομο του Πήτερ Παν, ξεδιπλώνοντας μια αθωότητα που δύσκολα σε αφήνει ασυγκίνητο. Μία ασταμάτητη Μαίρη Σταυρακέλλη στον ρόλο της θεούσα Μαρίας Κλεοπάτρας Μπιμπίκας, η οποία διακατέχεται από θρησκοληψία και ψυχαναγκασμούς για πράξεις επαλήθευσης, προσπαθώντας με τρόμο να θυμηθεί αν έχει κλείσει το φως, το νερό, το ρεύμα φεύγοντας από το σπίτι! Ο ρόλος της αποτελεί παράλληλα μια καλή επανάληψη στο εορτολόγιο και τις ιδιότητες κάθε αγίου αναφορικά με τις ασθένειες που πιστεύεται ότι θεραπεύει. Ο  Ιωάννης Αθανασόπουλος ως Μπάμπης Γραμμένου αδυνατεί να περπατήσει πάνω σε γραμμές, ενώ επιθυμεί συνεχώς να τακτοποιεί συμμετρικά τους πάντες και τα πάντα, ώστε να υπάρχει τάξη σε όλα. Το παζλ συμπληρώνει η Στέλλα Κωστοπούλου ως Λαρισαία Νίτσα Τσιάνου, η οποία, εκτός από την απολαυστική προφορά της, παρουσιάζει με επιτυχία το σύνδρομο της μικροβιοφοβίας, κάνοντας σε να αναρωτηθείς πότε έπλυνες τα χέρια σου τελευταία φορά!

Η ανάγκη των παραπάνω προσώπων για ψυχοθεραπεία ξετυλίγεται απολαυστικά μέσα από την προσωπικότητα του καθένα, χρωματίζοντας με το χρώμα που αντιπροσωπεύει τον καθένα την αναμονή τους στο ιατρείο. Συστήνονται, γνωρίζονται και βαθμιαία ανοίγονται μεταξύ τους, επιχειρώντας ως επιστέγασμα της γνωριμίας τους να προσπαθήσουν να σταματήσουν, έστω για λίγο, την εκδήλωση των συμπεριφορών που έχει το σύνδρομο του καθενός. Συμπαραστάτες στην προσπάθεια του ενός, οι υπόλοιποι πέντε. Το άτομο βρίσκει υποστήριξη εντός της ομάδας. Εύκολο; Κάθε άλλο! Νεύρα, ένταση, συγκρούσεις εντός και εκτός συμμετρίας, επαναλαμβανόμενη αποτυχία, απογοήτευση. Είναι όμως έτσι; Πολλά μπορούν να γίνουν αν κανείς δράσει σκεπτόμενος τους άλλους και όχι τον εαυτό του. Κάθε αρχή και δύσκολη, ωστόσο, με καλή διάθεση και αλληλοϋποστήριξη πολλά μπορούν να επιτευχθούν: ακόμα και η πιο ασήμαντη πρόοδος αποκτά τεράστια δυναμική αν κατανοήσει κανείς με ποιον τρόπο επήλθε. Και αν επήλθε έξω από το εγώ του καθένα, σε μια ομαδική ψυχοθεραπεία, τόσο το καλύτερο!

Η σκηνοθεσία του Κώστα Σπυρόπουλου σφιχτή, δένει το έργο, το οποίο έχει έντονη δυναμική και η πλοκή εξελίσσεται φυσικά κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού. Το σκηνικό λιτό, απλό, όπως αρμόζει στην αίθουσα αναμονής ενός ιατρείου. Δυνατές ερμηνείες καλύπτουν με το παραπάνω έναν κατά τα άλλα συνηθισμένο χώρο. Ο ανθρώπινος παράγοντας κυριαρχεί από την αρχή μέχρι το τέλος, φανερώνοντας την αξία του διαφορετικού «άλλου» και της ίδιας της διαφορετικότητας ως παράγοντα που εμπλουτίζει μια κοινωνία και υπό τις κατάλληλες συνθήκες την ενισχύει. Ίσως ήρθε η ώρα να δούμε τους άλλους γύρω μας με άλλο μάτι και -γιατί όχι;- να προσπαθήσουμε να τους αγαπήσουμε για αυτό που είναι, έτσι όπως είναι. Μια ψυχοθεραπευτική παράσταση για όλους! 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Σκηνοθεσία: Κώστας Σπυρόπουλος

Παίζουν: Κώστας Σπυρόπουλος, Χρύσα Ρώπα, Δημήτρης Σταρόβας, Μαίρη Σταυρακέλλη Ιωάννης Αθανασόπουλος, Στέλλα Κωστοπούλου, Εβελίνα Καραπάνου.

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: 14 Ιανουαρίου – 25 Φεβρουαρίου Δευτέρες και Τρίτες στο ΘΕΑΤΡΟ ΗΒΗ